Wat te doen in Oisterwijk en omgeving

Een leuke plek om je ontdekkingstocht in Oisterwijk te beginnen is het KVL-terrein. Tot 2001 was hier het Koninklijke Verenigde Leder BV gevestigd dat wereldwijd beroemd was vanwege het kwalitatieve leer. De KVL is onlosmakend verbonden met de geschiedenis van Oisterwijk. Het complex was ooit één van de grootste leerfabrieken van Europa, tegenwoordig is het een hippe hotspot van het dorp.

Geschiedenis van Leerfabriek KVL

De leerindustrie was in de 15e en 16e eeuw heel belangrijk in Brabant. Door de Tachtigjarige Oorlog verdween de industrie bijna volledig uit de provincie. Maar in de 19e eeuw bloeide de leerindustrie weer op in Brabant. Hier waren de lonen lager en waren de natuurlijke omstandigheden beter. De meeste looierijen vestigden zich in de omgeving van Breda en Tilburg. Het verven wat leer met behulp van chroom was een belangrijke uitvinding voor het ontstaan van Koninklijke Verenigde Leder. Schoenen, tassen, kleding, meubels konden door deze methode snel en makkelijk geverfd worden. Door de mobilisatie van het Nederlandse leger in 1914 was er een grote behoefte aan leer.

Chris van der Aa en Jan Adolf Vermetten speelden hierop in en richtten samen in 1916 de N.V. Lederfabriek Oisterwijk op. In september 1918 startte de productie en de leerfabriek in Oisterwijk werd een succes. De leerlooierij kreeg in 1932 het Koninklijk predicaat en de naam werd veranderd in Koninklijke Verenigde Leder (KVL). Tijdens de hoogtijdagen van de fabriek werkten er circa 1200 mensen. In de jaren ‘60 bedenken de experts van KVL een manier dat ervoor zorgt dat het leer niet meer scheurt. Dit zorgde ervoor dat het Oisterwijkse leer wereldberoemd werd. Bekende Italiaanse merken worden een grote afnemer van het KVL-leer.

In de jaren ‘70 wordt het leer steeds vaker in het buitenland gemaakt, toch behoort de KVL nog tot de tien grootste leerfabrieken van Europa. Het aantal werknemers daalde echter drastisch om nog winst te kunnen maken. Op 1 januari 2001 valt het doek en verliezen de laatste 35 medewerkers hun baan. De gebouwen kwamen leeg te staan, werden niet meer onderhouden en werden het doelwit van vandalisme.

Hippe plek

Omdat de monumentale panden en het terrein van cultuurhistorisch belang zijn, kocht de gemeente Oisterwijk de KVL om er nieuw leven in te blazen. Dankzij een flinke opknapbeurt zijn ze daarin goed geslaagd. Tegenwoordig is het KVL-terrein omgetoverd tot een unieke hotspot van Oisterwijk. Er zijn woningen, bedrijven en voorzieningen gecreëerd in de monumentale panden. Onlangs opende een gloednieuw design hotel zijn deuren. Ondernemers die oude en nieuwe ambacht uitvoeren hebben zich op het terrein gevestigd. Ik bezocht een aantal van deze ondernemers.

Bij Robèrt

Iedereen die Heel Holland Bakt wel eens heeft gekeken, kent Robèrt van Beckhoven. Hij is de enige in Nederland met zowel de titel Meester Boulanger als Meester Patissier, de hoogste waarderingen in de bakkerijbranche. Mede dankzij hem is Nederland een speler op het wereldtoneel van brood en gebak geworden. In 2014 opende hij in een monumentaal pand van het KVL zijn bakkerij Bij Robèrt. Bezoekers kunnen bij binnenkomst de bakkers aan het werk zien dankzij een 45 meter lange glazen wand. Zodra je de bakkerij voorbij bent, kom je in de winkel waar je al dat lekkers wat hier wordt gebakken kunt kopen.

Koffiebranderij Rozema & Van Schijndel

Bij een lekker gebakje van Robèrt hoort natuurlijk een lekker bakje koffie. En bij de koffiebranderij Rozema & Van Schijndel ben je dan aan het juiste adres. Jeroen en Jorg zijn beiden gediplomeerd als koffiebrander en hebben het doel om de ambacht van het koffiebranden te vereeuwigen. Een goede kop koffie bestaat uit enkele processen en beide heren streven naar transparante koffie. Er wordt alleen met toeleveranciers gewerkt die ook naar eerlijkheid en transparantie streven. Het verhaal begint bij de boer waar de koffiebonen vandaan komen en het verhaal gaat verder wanneer je hier een kopje koffie bestelt. Hier wordt de koffie niet even snel klaargemaakt, de barista creëert met de juiste precisie de juiste smaken. In de koffiewinkel kun je bonen en gemalen koffie bestellen. Het is zelfs mogelijk om je eigen blend te laten branden. Maar natuurlijk kun je ook gewoon een kopje koffie bestellen om er direct van te genieten.

Work in Brew

Het voormalige Ketelhuis is omgetoverd tot Work in Brew. Een unieke locatie waar werken, eten & drinken en een bierbrouwerij hand in hand gaan. Bij de ingang loop je eerst langs door de Machinekamer waar je een 100 jaar oude stoommachine kunt bewonderen. Deze stoommachine was dé energiebron van de lederfabriek en daarmee het ‘kloppende hart’. Na jarenlang verval heeft een groep vrijwilligers de stoommachine weer in authentieke staat teruggebracht en in 2012 werd de machine weer in beweging gebracht. Via de Machinekamer bereik je vervolgens Work in Bar. In deze creatieve omgeving wordt er gewerkt, gegeten, gedronken én gebrouwen. Het bier dat hier per 1 september 2022 uit de tap vloeit komt rechtstreeks uit de tank. Lijkt mij een geweldige werkplek…!

Europees Keramisch Werkcentrum

Kunstenaars, ontwerpers en architecten over de gehele wereld komen naar het Europees Keramisch Werkcentrum om te wonen en werken. Hier wordt er geëxperimenteerd met klei en dat levert zowel technische innovaties als bijzondere kunstwerken op. In de winkel kun je deze kunstwerken van keramiek bewonderen en kopen. Maar het is ook mogelijk om de kunstenaars aan het werk te zien. Iedere donderdag kun je om 13.30 deelnemen aan een rondleiding.

Naast het KVL-terrein zijn er nog tal van andere culturele bezienswaardigheden in Oisterwijk. In het centrum vind je een flink aantal monumentale panden. De gemeente Oisterwijk telt in totaal 37 rijksmonumenten. Een aantal van die prachtige bouwwerken kun je zien in ‘De Lind’.

Dit langgerekte dorpsplein is vernoemd naar de duizendjarige lindeboom die direct achter het Oude Raadhuis staat. Overigens vind je weer voor het Oude Raadhuis een fotogeniek wandelpad dat omringd wordt door twee rijen van oude lindebomen. Bruidsparen kunnen via dit romantische pad de lange weg naar het gemeentehuis wandelen. Niet voor niets heeft dit pad het Trouwlaantje. Vroeger heette dit laantje het ‘Onze Lieve Vrouwelaantje’ omdat het huidige gemeentehuis dienst deed als kapel voor het beeld van Onze Lieve Vrouwe ter Linde.

De voormalige wachtkamer van het station van Oisterwijk werd gebouwd in 1874 en is een rijksmonument. Tegenwoordig wachten de mensen hier niet meer op ene trein, maar bestellen ze een vers belegd broodje. Iets verderop kun je langs het spoor het Monument Munitietrein bezoeken. Op 16 september 1944 brachten Engelse jager op deze plek een Duitse munitietrein tot ontploffing. Andere opvallende gebouwen in het centrum zijn de Johanneskerk, Lodewijks Kerkje en de Sint Petruskerk.

Buiten het centrum kun je genieten van de natuur. Maar breng zeker ook een bezoek aan het Landgoed en Kasteel Nemerlaer.  Het kasteel wordt nog steeds bewoond, maar je kunt er een rondleiding krijgen of op het terras iets eten en drinken.

Tijdens mijn bezoek aan Oisterwijk vond de tweede editie van Art in Oisterwijk plaats. Het historische centrum werd verandert in een openluchtmuseum waar 35 kunstenaars in totaal 50 beelden exposeerden op De Lind. Op een laagdrempelige manier kunnen ook de mensen die geen liefhebber zijn van kunst kennis maken met de hedendaagse kunst. Toegang is gratis. Een derde editie staat gepland in 2024.

Oisterwijk heeft op het gebied van kunst enorm veel te bieden. Rondom de Lind zijn talloze exclusieve galerieën te bezoeken. Ik nam bijvoorbeeld een kijkje bij Gallery van Dun. Deze kunstgalerie is gevestigd in de voormalige pastorie en heeft een unieke collectie aan kunst.

Mensen uit heel Nederland (en België) komen graag naar Oisterwijk om te shoppen. En dat is met een reden. Hier heb je namelijk een uniek winkelaanbod. Enkele bekende landelijke winkelketens worden afgewisseld met leuke boetiekjes, modespeciaalzaken, cadeauwinkels en delicatessenzaken. De meeste winkels vind je rondom De Lind en de Dorpsstraat, maar ook in de kleine zijstraatjes zijn leuke winkels gevestigd. Het exclusieve aanbod dat je hier vindt verwacht je niet snel in een dorp. Maar met zo’n 130 winkels kun je vast iets leuks voor jezelf vinden. Ik bezocht er een aantal.

Buren van de Buren (helaas definitief gesloten)

Bij Buren van de Buren vind je een unieke collectie van Scandinavisch design. Producten die praktisch zijn en net iets anders dan dat je verwacht. Servies met een onzichtbare antisliplaag dat daarmee niet van het dienblad af kan schuiven. Zeker handig ook het servies voor de kleinere kinderen. Of wat dacht je van notitieblokken van steenpapier zodat je je aantekeningen later weer met water kunt wegwissen en weer een lege bladzijde hebt? Het weggooien van je zoveelste notities of boodschappenlijstjes is dankzij dit soort producten verleden tijd. Maar je vindt hier bijvoorbeeld ook eetbare bloemen, de perfecte tonic voor een lekker gin tonic of gewoon super leuke ansichtkaarten. Snuffel eens rond en wellicht vind je hier een leuk, duurzame kadootje?

WEEKendsONLY

WEEKendS Only startte ooit als een winkel waar je alleen in het weekend spullen kon kopen. Het werd een groot succes en tegenwoordig zijn ze (vrijwel) dagelijks geopend. In deze winkel zijn eigenlijk drie verschillende winkels gevestigd en daarom vind je hier een breed aanbod aan spullen. Van geurkaarsen tot kussens, van sieraden tot dameskleding, van body producten tot olie en van vogelhuisjes tot onderzetters. Ondernemers en bedrijven kunnen zelfs een maand een verkoopruimte huren om hun producten te verkopen. Het aanbod wisselt wisselt daarom regelmatig in deze leuke winkel.

Boekhandel Oisterwijk

Ik vind het altijd heerlijk om in een boekenwinkel te kijken. Boekhandel Oisterwijk is gevestigd in het voormalige postkantoor en is absoluut de moeite waard om te bezoeken. Er is een grote collectie aan boeken voor jong en oud en verder vind je er wenskaarten, schrijfbenodigdheden en puzzels. Vooral de huiskamersfeer en aankleding van deze boekenwinkel is een lust voor het oog. De jeugdafdeling is bijvoorbeeld een prachtige ruimte met veel knuffels en educatief speelgoed. Het was moeilijk om niet met een mooi boek weer naar buiten te lopen.

Bezoek ook de andere winkels

Neem ook een kijkje in de andere winkels. Delicatessenwinkels als de kaaswinkel Smaek, keurslagerij La Cucina of de wijnwinkel Wijnhalen zijn leuke winkels om eens binnen te wippen. En wie weet ontdek je tijdens je bezoek aan Oisterwijk nog wel veel andere toffe winkels?

Gun jezelf tussen het ontdekken en het shoppen ook af en toe even rust om te genieten van het bourgondische leven van Brabant. Wanneer je alle terrasstoelen bij elkaar optelt, heb je in Oisterwijk het grootste terras van Nederland. In de afgelopen jaren zijn drie horecazaken in de prijzen gevallen. Boshuys Hermitage werd uitgeroepen tot het mooiste terras van Nederland. Eetcafé de Tijd ontving de prijs tot het beste café van Brabant en Eethuys de Lind kreeg de prijs voor de beste cafetaria in Nederland. Voor een heerlijke lunch kun je bij Natuurpoort Klein Oisterwijk terecht bij restaurant De Drie Vennen. Er is altijd wel een terras, café of restaurant open in Oisterwijk. Of je nou zin hebt in iets makkelijks, iets luxe of gewoon een drankje wil drinken.

Bij Robèrt is niet de enige patisserie in Oisterwijk. Ook bij Cerisette of Saranne kun je terecht voor allerlei lekkernijen. In de kaaswinkel Smaek vind je een breed aanbod aan lekkere binnen- en buitenlandse kazen. Voor een heerlijk ambachtelijk ijsje kun je terecht bij Matteo.

Uiteraard kon ik het niet laten om ook nog even op zoek te gaan naar een leuk biercafé. Proeflokaal ‘t Gelagh was nog gesloten, maar heeft een flink aanbod aan speciaalbier. Bij Café Koosjes trok de walk-in-Beer-Vault direct mijn aandacht, waar enkele leuke biertjes staan. Hier kun je ook terecht voor een High beer. Zoals de website van dit café schrijft; thee drinken doe je maar ergens anders.

De Parel in ‘t groen, zo luidt de bijnaam van de gemeente Oisterwijk. En dat is niet voor niets, want rondom het dorp vind je volop natuur waar je heerlijk kunt wandelen op fietsen. In Oisterwijk ligt een groot deel van het Natura 2000 gebied ‘Kampina en Oisterwijkse Vennen’. Een uniek natuurgebied in Noord-Brabant dat ieder seizoen even bijzonder is.

Oisterwijkse Bossen en Vennen

Het natuurgebied van de Oisterwijkse Bossen en Vennen bestaat uit maar liefst 80 vennetjes, uniek in Nederland. En dan te bedenken dat men hier ooit van plan was om een villapark te bouwen. Zo ver is het gelukkig niet gekomen waardoor je nu kunt genieten van een bosgebied met heidevelden en vele vennen. Ieder ven heeft een verhaal en geschiedenis. Bij het Goorven werd vroeger turf gestoken en dat leverde vieze handen op. Uit het Brandven werd vroeger bluswater gehaald en in de Brouwkuip reinigden de bierbrouwers vroeger hun kuipen. Het maakt niet uit in welk seizoen je komt, dit natuurgebied is altijd prachtig. Ik maakte al eerder een mooie winterse wandeling door de Oisterwijkse Bossen en Vennen.

Kampina

Een ander uitgestrekt natuurgebied in de omgeving van Oisterwijk is Kampina. Net als de Oisterwijkse Bossen en Vennen telt ook dit natuurgebied vele vennen die ontstaan zijn tijdens de IJstijd. Het Belversven en het Winkelsven zijn ontstaan door het smeltwater van de Beerze. Verder bestaat de Kampina uit natte heide, loofbossen en blauwgraslanden. Om de heide te behouden grazen er runderen en paarden. Het is tevens het leefgebied van vele vogels. In de maand november trekken kraanvogels hierheen. In de Kampina wandelde ik al eerder eens de Huisvennenroute.

Op pad met Boswachter Frans

Wil je de natuur in en absoluut niet de leukste plekjes missen? Ga dan op pad met Boswachter Frans. Hij mag dan wel met pensioen zijn gegaan, hij is actiever dan ooit. Samen met Frans maak ik een wandeling door de stad én door de Oisterwijkse Bossen en Vennen. En wat is Frans een ongelooflijk toffe kerel. Niet alleen weet hij veel te vertellen, hij is daarnaast ook nog zeer grappig. Je kunt een excursie met Boswachter Frans boeken.

Wil je Oisterwijk en de omgeving ontdekken? Je vindt in Oisterwijk een ruim aanbod aan accommodaties. Luxe of mooie hotels in het centrum of juist in het groen, sfeervolle B&B’s, een camping of een vakantiepark. Bekijk hier naar de mogelijkheden voor een overnachting in Oisterwijk.

NEO KVL Hotel by Tasigo

Op uitnodiging van het NEO KVL Hotel by Tasigo mocht ik een nachtje blijven slapen in Oisterwijk. Dit luxe designhotel opende in het voorjaar van 2022 zijn deuren en is gevestigd in het voormalige U-gebouw op het KVL-terrein. Oude kantoorruimtes zijn omgebouwd tot modern ingerichte hotelkamers. Benieuwd wat ik van dit hotel vond? Je leest het in mijn review.

Het hotel vormt een prima uitvalsbasis om Oisterwijk en de omgeving te verkennen. Ben jij van plan om De Parel in ‘t Groen ook eens te bezoeken, boek dan zeker overnachting in het NEO KVL Hotel by Tasigo.

Disclaimer: Mijn bezoek en overnachting in Oisterwijk is tot stand gekomen in samenwerking met Baltus Communications en NEO KVL Hotel by Tasigo. Alles wat je leest is mijn persoonlijke mening/ervaring.