Wandelen in Noord-Brabant: Stiphoutse Bossen en langs de Goorloop

De wandeling die ik ga maken heb ik gevonden op de website van klikprintenwandel, een inspiratiebron wat betreft wandelingen. Ik parkeer de auto bij de voetbalvelden van Stiphout Vooruit en trek mijn wandelschoenen aan. Tijd voor de eerste kilometers van het nieuwe jaar. Direct vanaf de parkeerplaats wandel ik de Stiphoutse Bossen in. Dit bosgebied ligt op de grens van Helmond, Laarbeek en Nuenen en is circa 840 hectare groot. De bossen zijn gelegen op een dekzandrug, tussen de stroomgebieden van de Dommel en de Aa. In het midden van dit gebied ligt de Geeneindse Heide. Hier vind je tientallen vennen zoals de Kamerven, Witven, Kikkerven en Wasven. Tijdens de jaren ‘20 van de vorige eeuw werden de heidevelden en stuifzanden beplant met de Grove den en andere sparrensoorten. Hierdoor is het gebied verdroogd en is het vennennetwerk versnipperd waardoor de biodiversiteit is afgenomen. De afgelopen jaren heeft de gemeente Helmond herstelmaatregelen uitgevoerd. Verschillende planten- en dierensoorten zijn sindsdien teruggekomen.

Er zijn diverse wandelingen uitgezet in het bos en daarnaast lopen er ook ruiterpaden en mountainbike trajecten door de bossen. Erg druk is het overigens niet. Slechts een aantal mensen trotseren de kou voor een frisse lucht. Het is daarom heerlijk wandelen in de bossen. Mijn route loopt langs enkele vennen. Ik passeer het Langdaalven, Kulkesven, Kromven, Wasven en Kikkerven. Het valt me op dat deze vennen er erg droog bij staan. Verder kan ik genieten van de kleine dingen. Het groene mos dat fel van kleur is in het verder herfstachtige landschap en de vele paddenstoelen die je her en der ziet. Op de achtergrond hoor ik verschillende roofvogels en ook de Vlaamse Gaai laat van zich horen.

De Stiphoutse Bossen liggen op de grens van Helmond, Laarbeek en Nuenen. Hier zijn verschillende wandelroutes uitgezet en mijn wandeling loopt voor een groot deel door de bossen.

Wanneer ik de Stiphoutse Bossen achter me laat, wandel ik langs akkervelden naar het stroomgebied van de Goorloop. Deze beek heeft haar oorsprong in het natuurgebied Sang en Goorkens in Mierlo en is één van de vele zijtakken van de rivier Aa. De Goorloop stroomt door Helmond en mondt uiteindelijk uit in de Aa bij Boerdronk. Rondom de Goorloop zijn diverse ecologische verbindingszones aangelegd. Door de aanleg van wegen, woonwijken, agrarisch landschap en bedrijventerreinen zijn natuurgebieden versnipperd geraakt. Om de natuur een handje te helpen zijn er natuurstroken aangelegd. Op meerdere plekken is de beek naar de oorspronkelijke meanderende loop teruggebracht en zijn oevers natuurlijker gemaakt. Een gevarieerde oever, van nat naar droog, trekt een variatie plantensoorten aan waar weer allerlei dieren op af komen. Deze dieren kunnen zich zonder hindernissen gemakkelijk verplaatsen van het natuurgebied rond het Goor naar het buitengebied van kasteel Croy. Een klein stuk van de wandeling brengt me langs de oevers van de Goorloop. In en langs het water zie ik enkele reigers en waterhoenen terwijl schapen me droog nakijken wanneer ik langs hun graasgebieden wandel.

Door de bomen heen wordt Kasteel Croy langzaam zichtbaar. Het is tot op de dag van vandaag niet bekend wanneer het kasteel precies gebouwd is, maar de oudste delen van het kasteel dateren uit de vijftiende eeuw. In 1472 heeft Rutger van Erp op Strijp een slot met hoeve in bezit. Dit verkoopt hij in 1477 aan Jacobus van Croy, die tot de Bourgondische hofadel behoorde. Aan het einde van de 18e eeuw werd er in het kasteel bier gebrouwen onder de naam Croy. Jammer genoeg heb ik recent kunnen gelezen dat de brouwerij, die tegenwoordig in België staat, te koop staat omdat de eigenaar naar Tanzania is vertrokken. Jacobus van Croy was één van de 17 eigenaren van het kasteel. De laatste adellijke familie die het kasteel is bezit had was de familie Van der Brugghen. Constance was de laatst levende van deze familie. Zij had in haar testament vastgelegd dat het kasteel onderdak zou moeten bieden aan ouderen en hulpbehoevenden. Nadat Constance in 1873 overleed kwam haar wens in vervulling. Het kasteel werd een verpleeghuis en bleef dit tot 1977. Hierna werd het kasteel grondig gerenoveerd. Tegenwoordig wordt het kasteel niet meer bewoond, maar huisvest het enkele bedrijven en kan er getrouwd worden.

Kasteel Croy wordt niet bewoond en is omgeven door het groene gebied van Landgoed Croy.

Na het kasteel wandel ik richting het Stadspark de Warande in Helmond. Een warande is een voormalig natuurgebied en jachtterrein. Tijdens de Middeleeuwen en daarna werden er vele warandes aangelegd. Vaak behoorden ze toe aan voorname families. De Warande in Helmond maakte deel uit van de ‘Heerlijckheit Helmont’. Het werd in 1757 in de huidige vorm aangelegd en was met een eikenlaan verbonden met het kasteel in Helmond. Het omliggende bos diende voor jacht, paardrijden, wandelen en houtproductie. Midden in het park ligt het ‘grafeiland’ waar telgen van de families Wesselman en Carp begraven liggen. Op het landgoed vind je verder een restaurant, midgetgolfbaan, dierentuin en speeltuin. In de zomer worden er in het stadspark allerlei concerten gegeven in het Caratpaviljoen. En natuurlijk is het een geliefd wandelgebied en ideaal om even te joggen.

Het laatste stuk van de wandeling loopt langs de rand van Stiphout. Dit is niet het meest spannende gedeelte van de wandeling. Langs me heen bevinden zich akkervelden en heeft de wind vrij spel. Het voelt hier een stuk kouder aan en daardoor probeer ik wat sneller te lopen. Ik passeer de Oude Toren, een overblijfsel van de vroegere Sint-Trudokerk. Door een blikseminslag brandde de kerk af en bleef een stenen ruïne staan. Een nieuwe kerk werd op een kleine afstand van de ruïne gebouwd. De toren van deze nieuwe kerk is van afstand ook goed te zien tijdens de wandeling. Sinds 1938 werd de Oude Toren een Rijksmonument. De toren werd gerestaureerd en de spits werd herbouwd.

Nadat ik langs enkele kasten van huizen ben gewandeld ben ik weer terug op de parkeerplaats bij de voetbalvelden van Stiphout Vooruit. Ik heb ruim 16 kilometer in de benen en dat voelt heerlijk aan. De spits is eraf voor 2021. Er zullen ongetwijfeld nog vele wandelingen worden gemaakt dit jaar.