Wandelen in Noord-Brabant: Sonse Heide en de Nieuwe Heide

Ik ben niet de enige die een wandeling op de planning heeft staan. Wanneer ik bij de parkeerplaats bij het Joe Mann Paviljoen aankom, staat het vol met auto’s. Zo druk heb ik het de afgelopen maanden nog nooit gezien. Zou het een goed teken zijn, dat dit gebied echt de moeite waard is om te bezoeken? Het Joe Mann Paviljoen is gelegen in het gedeelte van de Nieuwe Heide en vormt het startpunt van mijn wandeling. Ik wandel echter allereerst naar de Sonse Heide.

Ooit was de Sonse Heide een groot heidegebied. Aan het begin van de 20e eeuw werd dit opgesplitst in de Sonse Heide en Nieuwe Heide waarbij de Sonse Heide voornamelijk werd gebruikt als landbouwgebied. Door de aanleg van de A50 is er later ook nog eens veel natuur verloren gegaan. Tegenwoordig is het gebied zo’n 337 hectare groot. Voor een groot deel bestaat de Sonse Heide uit bossen, verder zijn er nog wat heideresten, stuifzandduinen, moeras en het ven Oud Meer. Met name het stuifzandgebied en het Oud Meer zijn mooie plekjes om te wandelen.

Op de grens van Son en Best is een aantal jaar geleden een natuurlijke verbinding gemaakt tussen het bedrijventerrein en het bosgebied. Dit gebied wordt de Ecozone genoemd. In samenwerking met verschillende natuurorganisaties is de koelvijver aangepast en is er een vogelkijkhut, vleermuiskelder en ijsvogelwandje geplaatst. Vanuit de vogelkijkhut kunnen spotters verschillende vogelsoorten waarnemen. Onder meer de Grote gele kwikstaart, tafeleend, kuifeend, kleine plevier, kleine karekiet en zwaluwen leven in en rondom het gebied. Het is een beetje gek om op de achtergrond het bedrijfsterrein te zien, maar het initiatief is geweldig. Jammer genoeg zie ik in de vogelkijkhut geen vogels, in de verte hoor ik er wel een aantal snateren.

Parallel aan het Wilhelminakanaal wandel ik verder en betreed ik opnieuw de Nieuwe Heide. Dit is een bosgebied dat aan het einde van de vorige eeuw werd aangelegd met naald- en loofbomen. Het hout werd voorheen vooral gebruikt als mijnhout. Tegenwoordig wordt het geleidelijk weer een natuurlijk gebied. Het bosgebied wordt overigens druk bezocht, er zijn talloze mensen onderweg.

Het mooiste gedeelte van de Nieuwe Heide is het vennengebied met het Langven. Een aantal jaar geleden was dit ven slechts een klein plasje, maar door het kappen van bomen kon het ven weer vollopen met water. Uit recent onderzoek is gebleken dat het ven al behoorlijk oud is. Het zou ontstaan zijn tijdens het einde van de laatste ijstijd, zo’n 20.000 jaar geleden. Dan is het extra mooi dat men dit ven weer in ere probeert te herstellen. Met de laagstaande zon en de felgroene mossen vormt dit gebied een uiterst fotogenieke plaats.

Via de modderige bospaden wandel ik terug naar het Joe Mann Paviljoen. Hier kun je terecht voor een kleine take-away versnapering. Bij het paviljoen staat tevens het Joe Mann monument. Dit is een eerbetoon aan de Amerikaanse parachutist Joe Eugene Mann die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Best streed en kwam te overlijden op 19 september 1944 omdat hij zich opofferde voor zijn medesoldaten. Met zijn rug ving hij de explosie van een granaat op en redde hij daarmee de levens van zijn kameraden.

In het gebied vind je ook het museum Bevrijdende Vleugels. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hier een landingsterrein gedurende de operatie Market Garden. Dankzij deze operatie kon Zuid-Nederland worden bevrijd. In het museum kun je meer te weten komen over de bezetting, de onderdrukking. en de bevrijding. Helaas is het museum gedurende de huidige maatregelen tegen corona gesloten.