Is Luzern de moeite waard om te bezoeken? Absoluut. Hoewel ik er maar een halve middag heb doorgebracht, begreep ik direct waarom veel mensen deze stad betoverend vinden. Luzern heeft een unieke ligging, genesteld aan de oevers van het schitterende Vierwaldstättersee, omringd door de imposante toppen van de Alpen. De combinatie van natuurlijke pracht, rijke historie en de cultuur maakt Luzern een van de meest geliefde bestemmingen in Centraal-Zwitserland. Tijdens mijn korte verblijf dwaalde ik door de Altstadt van Luzern, met tal van bezienswaardigheden en waar elke hoek een verhaal vertelt van eeuwenoude tradities. Zelfs in die korte tijd die ik had, snap ik waarom Luzern zo’n populaire stad is.
Luzern
Misschien is Luzern niet de bekendste stad van Zwitserland, maar het is een compacte stad met veel bezienswaardigheden op loopafstand en een ideale bestemming om de Zwitserse Alpen te ontdekken. Luzern is gelegen aan het Vierwaldstättersee (Vierwoudstrekenmeer) en wordt omringd door bergen zoals de Rigi en Pilatus. De stad vormt een perfect vertrekpunt om de omliggende bergen in Centraal-Zwitserland te ontdekken. Met de tandradbaan kun je bijvoorbeeld naar de top van de Pilatus, of neem de kabelbaan naar de Rigi. Heb je meer tijd? Dan kun je in een aantal dagen de Tell-Trail wandelen. De Tell-Trail is een nieuwe langeafstandswandeling door de regio Luzern. Deze trail is 156 kilometer lang en wordt opgedeeld in acht verschillende etappes. Een aanrader voor de wandelliefhebbers. Maar vergeet zeker niet om Luzern zelf te ontdekken. De stad is namelijk een mooie bestemming voor liefhebbers van cultuur en architectuur. Je vindt er volop winkels, boetiekjes, cafés en goede restaurants. Geniet van de lokale keuken, neem een kijkje in de musea of woon een van de vele festivals bij. Kortom, er is genoeg te doen in Luzern.
De Altstadt verkennen
Het historische centrum van Luzern, de Altstadt, is klein genoeg om te voet te verkennen. Een groot voordeel; het centrum is autovrij. Al wandelend door de geplaveide straten ontdek je de rijke geschiedenis van de stad. Houten bruggen, kleurrijke huizen en bijzondere bouwwerken. Iedere hoek van Luzern lijkt wel iets bijzonders te bieden. Aan de hand van een korte wandelroute door de Altstadt kun je al dit moois binnen een paar uur bewonderen. In de korte tijd die ik in Luzern had, was dit de ideale manier om een goede indruk te krijgen van deze stad. Klik hier voor de route.
Kultur- und Kongresszentrum
De wandelroute door de Altstadt kun je op iedere plek in het centrum starten. Officieel wordt is het startpunt bij het Kultur- und Kongresscentrum (KKL), dat direct aan het Vierwaldstättersee gelegen is. Het moderne gebouw is ontworpen door de beroemde Franse architect Jean Nouvel en behoort tot de architectonische hoogtepunten van Luzern. In de concertzaal vindt jaarlijks het Lucerne Festival plaats, een van de belangrijkste festivals voor klassieke muziek ter wereld. Naast concerten worden er opera’s, theater en tentoonstellingen gehouden.
Torbogen
Op het Bahnhofplatz staat de Torbogen van Luzern. Deze poort is een overblijfsel van het oude station dat in 1971 werd verwoest door een brand. Na de brand bleef de poort behouden als een gedenkteken. De Torbogen is het eerste wat mensen zien als ze het moderne station verlaten.
Kapellbrücke
Wandel vanaf het station naar de Kapellbrücke. Dit is een van de beroemdste en iconische bezienswaardigheden van Luzern. De houten voetgangersbrug over de rivier de Reuss is een van de oudste houten vakwerkbruggen ter wereld. Niet voor niets is dit de meest gefotografeerde bezienswaardigheid van de stad. Oorspronkelijk werd de brug in 1365 gebouwd als onderdeel van de vestingwerken van de stad. De brug diende om de stad te beschermen tegen invallen. Uniek zijn de 17e eeuwse fresco’s onder het dak van de brug. Ze tonen belangrijke gebeurtenissen uit de geschiedenis van Luzern en Zwitserland. Helaas zijn veel originele fresco’s verloren gegaan. In augustus 1993 brak er een brand uit waarbij een deel van de brug en veel fresco’s werden verwoest. De brug werd snel gerestaureerd en was in 1994 alweer geopend. Vanaf de brug heb je een geweldig zicht over de Reuss, de historische gebouwen en de nabijgelegen bergen. De brug is verbonden met de Wasserturm. Deze toren is ouder dan de brug en diende in de geschiedenis onder meer als gevangenis, archief en schatkamer.
Vierwaldstättersee
Loop via de Kapellbrücke naar de andere zijde van de Reus en wandel naar het Vierwaldstättersee. Vanaf de oever heb je een mooi uitzicht op de Zwitserse Alpen. Het is de moeite waard om hier te genieten van een zonsondergang. Mocht je voldoende tijd hebben, maak dan een boottocht over het meer of verken het meer met een waterfiets
Hofkirche St. Leodegar
De belangrijkste kerk van Luzern is gewijd aan St. Leodegar, de patroonheilige van de stad. In de 8e eeuw werd de Hofkirche gebouwd als onderdeel van een klooster. Van het kloostercomplex is niets over. Ook de huidige kerk is niet meer het originele bouwwerk. Na een brand in 1633 werden de kerk en het volledige kloostercomplex volledig verwoest. De kerk werd in 1639 herbouwd in Renaissancestijl, het klooster werd niet meer herbouwd. Achter de kerk ligt alleen nog de oude begraafplaats met enkele indrukwekkende grafmonumenten.
Löwendenkmal
Een ander iconisch monument van Luzern is het Löwendenkmal. Dit monument is een eerbetoon aan de Zwitserse gardisten, die in 1792 sneuvelden tijdens de opstand tegen koning Lodewijk XVI. De Zwitserse garde bestond uit soldaten die de koning moesten beschermen. Ze werden echter massaal afgeslacht. Meer dan 600 soldaten sneuvelden tijdens de gevechten en later stierven er nog zo’n 200 in de gevangenissen of tijdens de Septembermoorden. Het monument werd in 1821 onthuld en is een in een rots gekerfde leeuw. De verwondde leeuw ligt op zijn sterfbed met een gebroken zwaard en een droevige uitdrukking. Het dier is een symbool voor moed en trouw, de verwondingen symboliseren de offers van de Zwitserse garde. Een inscriptie boven het monument toont de tekst ‘Helvetiorum Fidei ac Virtuti’ (Aan de trouw en moed van de Zwitsers). Onder de leeuw zie je de namen van de officieren en het aantal slachtoffers en overlevenden.
Museggmauer
Het historische centrum van Luzern wordt omringd door de middeleeuwse stadsmuur. De Museggmauer werd in de 14e eeuw gebouwd om de stad te beschermen tegen vijandelijke invallen. Een groot deel van de oorspronkelijke stadsmuur is nog altijd intact. Slechts een klein deel van de oostelijke muur is verloren gegaan. In totaal is de muur 870 meter lang, gemiddeld 1,5 meter dik en bestaat uit 9 torens. De torens zijn in verschillende stijlen gebouwd en een aantal kun je bezoeken. De Männliturm, Wachtturm, Zytturm en Schimerturm zijn tijdens de zomermaanden geopend voor bezoekers. Het is mogelijk om langs de muur te wandelen. Beklim zeker de torens voor een mooi uitzicht over de stad. De Zytturm is beroemd vanwege het grote uurwerk en het mechanisme.
Spreuerbrücke
Naast de Kapellbrücke is er nog een historische houten brug: de Spreuerbrücke. Deze brug overspant de Spreuer, een zijrivier van de Reuss. Hoewel deze brug minder bekend en een stuk kleiner is dan de Kapellbrücke is dit ook een belangrijke bezienswaardigheid van Luzern. De brug wordt ook wel de Kafbrücke genoemd. Het graanafval dat door de stadsmolen werd geproduceerd zou over de rand van de brug in de rivier zijn gegooid. Net als de Kapellbrücke is de Spreuerbrücke versierd met fresco’s met beelden uit de Zwitserse geschiedenis. Vanaf de brug kun je de Nadelwehr zien. Dit is een soort dam die het waterniveau van de Reuss-rivier reguliert.
Jesuitenkirche
En zo ben je alweer bijna rond. De laatste bezienswaardigheid van deze wandeling door de Altstadt van Luzern is de Jesuitenkirche. Dit is het eerste grote, heilige barokke gebouw in Zwitserland. Met de indrukwekkende gevel, de twee torens en het barokke portaal is het een van de opvallendste bouwwerken aan de Reuss. Niet alleen de buitenzijde is mooi, neem ook een kijkje binnen. Het interieur van de kerk is rijkelijk versierd met fresco’s, gouden ornamenten en glas-in-loodramen. Verder is er een groot orgel, een rijkelijk versierd hoofdaltaar en de kerkschat. Je kunt de kerk gratis bezoeken.
Hoeveel tijd heb je nodig voor Luzern?
Omdat ik pas tegen het einde van de middag arriveerde in Luzern en de dag erop de Tell-Trail ging wandelen, had ik niet voldoende tijd gehad om de stad goed te ontdekken. Dankzij mijn wandeling door de Altstadt heb ik gelukkig een goede indruk gekregen van de schoonheid van Luzern. Natuurlijk zou ik het iedereen aanraden om zeker een volledige dag te besteden in Luzern. Naast de genoemde bezienswaardigheden zijn er nog veel meer architectonische hoogstandjes te vinden in het centrum. Het Verkehrshaus der Schweiz is het meest bezochte museum in Zwitserland. Dit museum is volledig gewijd aan de geschiedenis van transport in Zwitserland. En vooral in de zomermaanden is het heerlijk om een terrasje te pakken aan het water.
Overnachten in Luzern
Er is veel keus aan accommodaties in verschillende budgetten. Een aantal opties voor centraal gelegen hotels:
- Mandarin Oriental Palace (5-sterren)
- Hotel Monopol Luzern (4-sterren)
- AMERON Luzern Hotel Flora (4-sterren)
- Hotel Hofgarten Luzern (4-sterren)
- Hotel Royal Luzern (3-sterren)
- Hotel de la Paix (3-sterren)
Zelf heb ik overnacht in Hotel Drei Könige. Dit 3-sterrenhotel is gelegen in het centrum, niet ver van de Jesuitenkirche. Het hotel heeft verschillende kamertypes, van standaardkamers tot familiekamers. Het hotel heeft een restaurant waar je lokale gerechten kunt bestellen en ‘s ochtends kun je aanschuiven bij het ontbijtbuffet. Wat ik vooral prettig vond, was dat we onze spullen konden achterlaten in het hotel. Na twee dagen wandelen in de bergen, konden we onze koffer weer ophalen. Het personeel was vriendelijk en probeerde ons zo goed mogelijk te helpen. Niet alleen met onze koffers, maar ook met tips voor de stad zelf.
Hoe kom je in Luzern?
Vanuit Utrecht is het zo’n 8,5 uur rijden naar Zwitserland. Houd er rekening mee dat het druk kan zijn in de stad en dat parkeren lastig is. Luzern heeft een eigen vliegveld, maar deze heeft beperkte verbindingen. Daarom is de luchthaven van Zürich de beste mogelijkheid. Vanuit Zürich kun je een directe treinverbinding nemen naar Luzern. Wij namen vanuit Utrecht de nachttrein naar Basel. Vanuit hier reisden we met de trein verder naar het Saastal, alvorens we de trein naar Luzern namen. Via NS International kun je eenvoudig kaartjes bestellen. Zowel de trein- als busverbindingen zijn betrouwbaar en comfortabel. Zorg ervoor dat je de Swiss Travel Pass aanschaft. Met deze pas kun je gratis reizen in Zwitserland met treinen, bussen en boten. Met de Swiss Travel Pass krijg je kortingen op excursies en kabelbanen. Sommige kabelbanen zijn overigens helemaal gratis. En ook tal van musea kun je gratis bezoeken.