Wandelen in Limburg: Vossenberg route

Meijel is het startpunt van de wandeling die ik ga maken. Dit kerkdorp ligt in het gebied de Peel en het Nationaal Park de Groote Peel ligt er niet ver vanaf. Dit is dan ook de reden dat ik deze wandeling wil maken. Ik parkeer mijn auto bij de Sint Nicolaaskerk. De kerktoren van deze kerk is 79,8 meter hoog en behoort daarmee tot één van de hoogste van Nederland. Tijd om het dorp te verkennen neem ik niet. Via het centrum wandel ik richting de natuur.

Al vrij snel bereik ik het Simonshoekse Bos waar het behoorlijk rustig is. Aan de rand van het bos is ene camping gelegen en door de bossen loopt een flinke mountainbikeroute. Maar erg veel mensen kom ik onderweg niet tegen. Slechts een enkele wandelt met zijn hond door deze bosrijke omgeving. Het bos is niet groot, maar gevarieerd met loof- en naaldbomen. Wel aanwezig zijn grote hoeveelheden muggen die me volledig lek prikken.

Ik ben daarom eigenlijk blij als ik de bossen weer achter me laat. Nu wandel ik over zandpaden tussen het landbouwgebied. Het Waterschap Peel en Maasvallei heeft hier ruimte gecreëerd voor nevengeulen en poelen om wateroverlast tegen te gaan. Bij hevige regenval wordt het water in dit gebied ‘geparkeerd’, later loopt het langzaam leeg. Een hoop kikkers hebben zich in het water verzameld en kwaken er vrolijk op los.

Na 6 kilometer bereik ik de rand van het Nationaal Park De Groote Peel. Het is gelegen op de grens van de provincies Limburg en Noord-Brabant. Een weids, waterrijk en hoogveengebied met verschillende landschapstypen. Ideaal voor wandelaars die van een gevarieerd gebied houden.

Het Nationaal Park De Groote Peel is vanwege de verschillende landschapstypen een ideale plek voor wandelaars.

De Groote Peel is het restant van de Peel, een gebied wat ooit ondoordringbaar zou moeten zijn geweest. Daar kun je tegenwoordig nauwelijks nog een voorstelling van maken. Het huidige landschap is ontstaan door het afgraven van veen voor turfwinning in de 19e eeuw, waardoor grote plassen zijn ontstaan. Deze hebben het voedselarme landschap verandert. Er groeien hier bijzondere planten en dit trekt natuurlijk ook dierenleven aan. Zo heb je bijvoorbeeld de kans om in de maanden oktober, november en maart de kraanvogel te spotten.

Ik had gehoopt iets meer van het Nationaal Park De Grote Peel te kunnen zien, echter had ik er niet bij stil gestaan dat het gebied van 15 maart tot 15 juli gedeeltelijk gesloten is tijdens het broedseizoen. Tussen 15 oktober en 30 november is het gebied ook tijdelijk gesloten om de trekvogels rust te geven. Jammer dat ik slecht een klein gedeelte van het gebied heb kunnen zien, maar ik zal zeker nog eens terugkomen om alsnog een wandeling te maken.

De Groote Peel is uitermate geschikt voor vogels. Zo komen hier onder meer de dodaars, geoorde fuut, roerdomp, grauwe gans, winter- en zomertaling, bruine kiekendief, waterral, nachtzwaluw, blauwborst en rood­borst­tapuit voor. Er komen 25 soorten zoogdieren voor, waaronder de ree, vleermuizen, wezel, hermelijn, woelrat, bunzing en wilde zwijnen. En er leven reptielen en amfibieën zoals de gladde slang, levendbarende hagedis en heikikker.

Gedurende mijn wandeling kan ik continu genieten van de flora en fauna om me heen. Ik spot talloze vlinders en libellen, zie konijnen huppelen en liet zelfs een hertje schrikken toen ik uit de bossen kwam. Daarnaast heb ik talloze verschillende vogels gezien, kikkers in het water en overal groeien kleurrijke bloemen en planten. Neem je camera met zoom en macro lens dus zeker mee.

Nog voordat ik terugkeer in het dorp Meijel wandel ik langs een stukje geschiedenis. Het moeras was altijd een natuurlijke barrière tussen Brabant en Limburg. Een aantal van de natuurlijke verhogingen waren van strategisch belang, zoals de Vossenberg. Vanaf deze zandrug kon een groot gedeelte van het vlakke en kale hoogveengebied worden gecontroleerd.

Na de Eerste Wereldoorlog besloot Defensie om een verdedigingslinie aan te leggen, de Peel-Raamstelling. In de jaren ’30 werden er meerdere betonnen bunkers gebouwd en werden er loopgraven en mijnenvelden aangelegd. Het leek een sterk bolwerk, maar de linie verloor haar nut toen op 10 mei 1940 de linie werd doorbroken door Duitse troepen. De landsverdedigers kregen de opdracht om de Vossenberg te verlaten. De kazematten werden door de Duitsers en geallieerden gebruikt, maar hadden geen belangrijke functies. Boeren gebruikten de loopgraven tussen de bunkers als schuilplaats voor hun vee.

Defensie liet in de jaren ’30 een verdedigingslinie bouwen op de Vossenberg met meerdere bunkers, loopgraven en mijnenvelden.

Een groot deel van de Peel-Raamstelling is intact gebleven. Van de zeven kazematten op de Vossenberg zijn er nog zes bewaard gebleven. Bij de kazematten is begin 2020 een uitkijktoren gebouwd van 22 meter hoog. Helaas is de uitkijktoren vanwege corona gesloten. Later lees ik berichten dat vandalen de uitkijktoren hebben vernield. Gelukkig is inmiddels de schade weer hersteld. De uitkijktoren staat aan het beginpunt van een een ontsnappingsroute tijdens de Tweede Wereldoorlog. In 1944 moesten de inwoners van Meijel vluchten voor het oorlogsgeweld. Ze vluchtten over de zandwegen door de Peel naar veilige gebieden in Noord-Brabant.

En zo komt er langzaam een einde aan mijn wandelroute. Via de rand van de Simonshoekse Bossen bereik ik Meijel opnieuw. De Vossenberg Route is een gevarieerde wandeling met natuur en een stukje geschiedenis.

Meer wandeltips in Limburg? Eerder dit jaar wandelde ik ook door de Schadijkse Bossen.