Tips voor Oost-Bohemen, Tsjechië

Hoewel de provincie Oost-Bohemen vooral veel natuur omvat, zijn er ook een aantal leuke steden en dorpjes te vinden.

Hradec Králové

De grootste stad van Oost-Bohemen is Hradec Králové. Dit is tevens één van de oudste steden van Tsjechië. De stad bestond al in de 10e eeuw, maar pas drie eeuwen later groeide Hradec Králové uit tot een belangrijke stad. Tot het einde van de 19e eeuw was Hradec Králové nog een barokke vesting. Deze werd echter opgeheven om de stad verder te kunnen ontwikkelen. Je kunt nog wel enkele restanten van de vesting zien in de stad.

In het oude stadscentrum ligt een driehoekig plein. Rondom het plein staan een aantal prachtige gebouwen in verschillende stijlen. De Witte Toren is het kenmerk van de stad. Deze toren is 72 meter hoog en biedt een prachtig uitzicht over de stad. Direct naast de Witte toren staat de Kathedraal van de Heilige Geest die in 1307 werd gebouwd door de Tsjechische koningin Elizabeth Richeza. Het Oost-Boheems Museum is een opvallend gebouw in art-nouveau stijl, ontworpen door Josef Gočár. Niet alleen de buitenzijde ziet er prachtig uit, ook binnen kun je genieten van het interieur. In het Oost-Boheems Museum zijn er zowel permanente en tijdelijke exposities te bezichtigen. Interessant is de tentoonstelling over de geschiedenis van de stad. Aan de hand van maquettes en historische objecten kun je meer te weten komen hoe Hradec Králové tot de vierde stad van Tsjechië kon groeien.

Maak zeker een wandeling langs de Elbe en Orlice en bewonder de prachtige waterkrachtcentrale. Het is tevens mogelijk om een cruise te maken over de Elbe met een stoomboot.

Litomyšl

Hoewel Litomyšl niet heel groot is, valt er wel genoeg te zien. Dit stadje staat vooral bekend om het renaissance kasteel dat ook op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO staat. Het kasteel werd in de 17e eeuw gebouwd door Vratislav van Pernštejn als een geschenk voor zijn vrouw Maria Manrique de Lara. Kasteel Litomyšl is een typische voorbeeld van een arcadeslot. Deze bouwstijl werd ontwikkeld in Italië en werd in Tsjechische gebieden aangepast met speciale architectonische kenmerken. Het kasteel van Litomyšl laat zien hoe adellijke residenties in Midden-Europa eruit zagen tijdens de renaissance. Bijzonder is onder meer het theater uit de 18e eeuw dat helemaal van hout is gebouwd. Je kunt ook de ondergrondse ruimtes bezichtigen waar je wijn kunt proeven en standbeelden van Olbram Zoubek kunt bewonderen. Tegenover het Kasteel Litomyšl bevond zich de voormalige brouwerij. Dit is tevens het geboortehuis van de beroemde componist Bedřich Smetana. Tegenwoordig is in de voormalige brouwerij een klein museum gevestigd over het leven van Smetana.

De Piaristenkerk van de Heilige Kruisvinding behoort tot één van de mooiste bouwwerken van Oost-Bohemen. Tijdens het communisme werd de kerk nog gebruikt als opslag en verkeerde het in een slechte staat. Gelukkig werd de kerk gerenoveerd en doet het tegenwoordig dienst als concertzaal en tentoonstellingsruimte. Vanaf het uitkijkterras heb je een mooi uitzicht op het tegenovergelegen kasteel. Achter de kerk liggen de kloostertuinen, met enkele standbeelden van Olbram Zoubek. Bijzonder is ook het Portmoneum. Josef Portman gaf zijn vriend Josef Vacal de opdracht om de muren en plafonds van zijn woonhuis te verven. De bizarre schilderingen tonen onder meer duivelse figuren, geesten en dwergen. Rondom het langgerekte dorpsplein kun je genieten van prachtig gekleurde herenhuizen.

Dolní Morava

Tussen het Adelaarsgebergte en het Jeseníky-gebergte ligt het dorpje Dolní Morava. In de winter is dit een populaire bestemming voor wintersport, in de zomer kun je hier terecht voor allerlei activiteiten. Je kunt hier niet alleen wandelen, fietsen of mountainbiken, maar ook met de Mammoet-bobsleebaan naar beneden roetsjen. Deze bobsleebaan is momenteel de op één na langste van Europa en je raast met 50 kilometer naar beneden. In het Adrenalin-Park kun je van een hoogte van 13 meter schommelen, een vrij val maken of de klimwand beklimmen.

Maar de belangrijkste attracties van Dolní Morava zijn zonder twijfel de Sky Walk en Sky Bridge 721. De Sky Walk is een bijzondere uitzichttoren. Bezoekers wandelen via een 710 meter lang pad naar de top van deze cirkelvormige constructie. Op 55 meter hoogte heb je een mooi uitzicht over het Králický Sněžník gebergte en de vallei. De Sky Bridge 721 vind je niet ver van de uitzichttoren. Momenteel is dit de langste hangbrug ter wereld. Deze hangbrug werd in 2022 geopend en is 721 meter lang. De hangbrug is opgehangen tussen twee bergkammen op een hoogte van 1195 meter en 95 meter van de grond. Vanaf de brug heb je een geweldig uitzicht. Er is de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in toeristische attracties en de komende jaren wordt er nog veel meer gebouwd.

Pardubice

Hoewel ik Pardubice niet heb bezocht, is deze stad zeker de moeite waard om te vermelden. Het historische centrum van deze stad is niet al te groot en kan eenvoudig te voet worden verkend. Rondom het Perštýnské plein kun je genieten van prachtige herenhuizen, het imposante stadhuis en de barokke pestzuil. Niet ver van het plein staat het kasteel van Pardubice dat in de Middeleeuwen werd gebouwd. Hier is tegenwoordig een museum gevestigd en voor een mooi uitzicht kun je de kasteeltoren beklimmen. Pardubice staat daarnaast bekend om de Velká Pardubická, een paardenrace die al sinds 1874 wordt gehouden. En om peperkoek! Want sinds de 16e eeuw wordt hier al peperkoek geproduceerd. Je kunt bijvoorbeeld een kijkje nemen in het Peperkoekmuseum.

Aan natuur geen gebrek in Oost-Bohemen. Van uitgestrekte vlakten en heuvelachtig landschap tot hooggebergte. De toppen van het Reuzengebergte behoren tot de hoogste van Tsjechië. Hier kun je in de winter terecht voor wintersport, in de zomer kun je er uitdagende wandelingen maken. Wat zuidelijker wordt het landschap al wat vlakker. Oost-Bohemen is een ideale bestemming voor natuurliefhebbers die houden van wandelen, fietsen of extreme sporten.

De rotsen van Prachov

Het Boheems Paradijs (Český ráj) werd in 2005 uitgeroepen tot UNESCO geopark. In de loop der eeuwen is hier een bijzonder gebied ontstaan met grillige rotsformaties, een heuvelachtig landschap met rivieren, dalen, bossen, weiden en meertjes. Het meest bekende plekje in het Boheems Paradijs zijn de rotsen van Prachov (Prachovské Skály). De rotsen zijn miljoenen jaren geleden ontstaan toen er nog een rivierbedding op deze plek bestond. Door erosie van wind, de zon, vorst en vulkanische activiteiten is er een rotsstad ontstaan met rotsformaties die tot wel 40 meter hoog zijn. Er zijn vier wandelpaden langs de rotsen, waarbij de gele of groene route de mooiste wandelroutes zijn.

De rotsen van Adršpach

Een andere bekende rotsformatie in Oost-Bohemen zijn de rotsen van Adršpach (Adršpašské skály). Ook dit gebied was ooit de bodem van de oceaan. Door erosie en bewegingen in de aardkorst ontstonden hier de zandsteenrotsen met bizarre vormen. De rotsen hebben ook bizarre namen gekregen zoals Adelaarsnest, Duivelsbrug, Burgemeester met zijn vrouw, Suikerbrood, IJsbeer en de Geliefden en hun kus. Beroemd is de gotische poort tussen de rotsen, die gebruikt is in de film ‘The Chronicle of Narnia’. Er lopen meerdere wandelpaden door de rotsstad. Je wandelt langs en door de rotsen, langs meertjes en watervallen, over vlonders, bruggetjes en smalle kloven. Het is mogelijk om een boottocht te maken over het hooggelegen meer. Liefhebbers van klimmen kunnen ook de zandstenen rotsen beklimmen. Er zijn meerdere klimroutes van allerlei moeilijkheidsgraden.

Het Adelaarsgebergte

Adršpach is gelegen in het Adelaarsgebergte (Orlické hory). Dit gebied is een waar paradijs om te fietsen, wandelen en voor wintersport. Je vind er prachtige natuur met rotsformaties, dichte bossen, glooiende heuvels en slingerende riviertjes. Verder vind je er diverse ruïnes, de typische houten huizen en veel monumenten. Toch komen er nog maar weinig toeristen naar dit gebied. Maar liefst 90% van de bezoekers komen uit Tsjechië zelf. Daardoor vind je hier geen grote hotels en is het nog behoorlijk rustig. De 50 kilometer lange bergrug vormt de grens met Polen. De naam Orlické hory is vernoemd naar de rivier Divoká Orlice (Wilde Adelaar). Zemská brána is een mooie locatie om een deel van het Adelaarsgebergte te verkennen. In deze vallei stroomt de rivier Divoká Orlice en vind je de stenen brug die aan het begin van de 20e eeuw werd gebouwd door de Tsjechen en Italianen. De vallei was vroeger een populaire smokkelroute en smokkelaars hielden zich in de bossen schuil. Tegenwoordig vind je er meerdere wandelroutes waar je in alle rust kunt genieten van de natuur.

Het Reuzengebergte

De naam zegt het eigenlijk al; het Reuzengebergte is het hoogste gebergte van Tsjechië en behoort ook nog eens tot één van de hoogste van Midden-Europa. Het Reuzengebergte vormt de grens met Polen. Met 1602 meter is de Sněžka de hoogste berg. Deze berg ligt in Oost-Bohemen, het westelijke deel van het Reuzengebergte behoort tot de regio Noord-Bohemen. Al sinds 1963 is het Reuzengebergte tot nationaal park uitgeroepen. Met kabelbanen kun je het gehele jaar door naar de top van de bergen. Er zijn hier talloze wandel- en fietspaden. Je kunt bijvoorbeeld de 80 kilometer lange Pools-Tsjechische Vriendschapspad wandelen, of de Krkonoše bierroute langs de hoogst gelegen bierbrouwerijen van Tsjechië. Breng een bezoek aan het bunkercomplex Stachelberg, beklim het boomkroonpad van Janské Lázně of geniet van watervallen zoals de Pančavský waterval of Elbewaterval.

In Oost-Bohemen vind je talloze kastelen, burchten, ruïnes en indrukwekkend monumenten. Er zijn ook militaire monumenten te vinden. Maar daarnaast staat de regio bekend om lokale tradities, handwerk en folklore. En je kunt je laten behandelen in één van de diverse kuuroorden.

De pelgrimskerk in Neratov

Neratov is slecht een klein dorpje in het Adelaarsgebergte, dicht bij de Poolse grens. Hoewel het dorpje slechts 50 inwoners telt, staat hier één van de meest bijzondere kerken van Tsjechië. Het verhaal van deze barokke kerk gaat terug naar de 17e eeuw. De dominee van Rokytnice v Orlických Horách liet een beeld maken van Maagd Maria op basis van zijn droom. Dit beeld werd op 15 augustus 1661 naar Neratov vervoerd. Neratov werd een populair bedevaartsoord. Tussen 1723 en 1733 werd de bedevaartkerk van de Hemelvaart van de Maagd Maria gebouwd met een noord-zuid oriëntatie.

Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog brandde het dak van de kerk af na een inslag van een antitankraket van het Rode Leger. Gelukkig werd het interieur van de kerk gered door de dikke bakstenen bogen. De lokale bevolking ontfermde zich over de restauratie van de kerk, maar in 1957 stortten de bogen alsnog in. Eigenlijk was het de bedoeling dat de kerk in 1973 gesloopt zou worden, maar vanwege geldgebrek bleef de kerk bewaard.

Na de oorlog telde Neratov nog maar 4 inwoners. In 1989 probeerde de bisschop van het dorp nieuw leven in te blazen. Er werd een plek gemaakt voor huisvesting van mindervaliden. Ook werd de kerk gerenoveerd en in 1991 vond de eerste bedevaart plaats. In 2008 kreeg de kerk een gedeeltelijk glazen dak. Deze werd in 2022 vernieuwd en zal in de herfst van hetzelfde jaar worden afgerond. Omdat de kerk op het noorden uitkijkt valt op Paaszondag het zonlicht precies op het heiligdom op het middaguur.

Overnachten in het klooster van Broumov

Wie het stadje Broumov bezoekt kan niet om het Benedictijnenklooster heen. Het klooster werd in de 14e eeuw gebouwd op de plek waar voorheen een fort stond. Tijdens de Hussietenoorlogen werd het klooster zeer belangrijk. Nadat het Brevnov-klooster in Praag in brand werd gezet door de Hussieten, kwamen enkele monniken naar Broumov. Ze brachten een aantal waardevolle artefacten mee. In de loop der jaren werd het klooster meerdere malen wederopgebouwd en verbouwd. Bijzonder is de kloosterbibliotheek. Het is één van de weinige kloosterbibliotheken die in Tsjechië bewaard zijn gebleven. Er staan zo’n 17.000 boeken, maar dit waren er vroeger veel meer. In 1950 werden veel waardevolle boeken naar Praag overgebracht en een deel is gestolen. Ook vind je in het klooster een zeldzame replica van de Lijkwade van Turijn uit 1951 die in 1999 werd ontdekt in de kloosterkerk. De kerk is overigens ook prachtig. De gehele kerk is versierd met mooie fresco’s. Je kunt niet alleen een rondleiding krijgen in het klooster, je kunt er ook overnachten.

Een bezoek aan Chateau Častolovice

De geschiedenis van het Chateau Častolovice gaat terug tot de 13e eeuw. Destijds was het nog een fort dat omringd werd door moerassen. Destijds werd het bewoond door Castolov van de familie Hornovec. In de loop der eeuwen veranderde het kasteel meerdere malen van eigenaar. Aan het eind van de 17e eeuw werd Chateau Častolovice gekocht door de familie Sternberg. Deze familie tot de dag van vandaag de eigenaar van het kasteel, met uitzondering van de bezetting en het socialisme. De Sternberg waren liefhebbers en beschermers van kunst en wetenschap. Ze hebben een unieke collectie verzameld van beroemde Europese kunstenaars. Tijdens een rondleiding door het kasteel kun je 20 kamers bekijken. Indrukwekkend is bijvoorbeeld de Ridderzaal die versierd is met een cassettenplafond met een kleurrijk theater van Bijbelverhalen. Nog altijd wordt het kasteel bewoond door de familie Sternberg.

Chateau Častolovic kun je alleen met een gids bezoeken tijdens de maanden mei tot en met september, met uitzondering van de maandagen. Niet alleen kun je het kasteel bekijken, je kunt ook wandelen door het omliggende kasteelpark met een rozentuin en dieren voeren bij de kleine dierentuin. Op de binnenplaats kun je terecht voor een kopje koffie met gebak.

Vraag een gratis informatiepakket aan

Natuurlijk kun je in een aantal dagen niet alle hoogtepunten van Oost-Bohemen ontdekken. Er zijn nog een flink aantal plekken waar ik nog niet geweest ben. Grote kans dat ik in de toekomst de regio verder ga ontdekken. Wil je de regio zelf ook een keer bezoeken en ben je op zoek naar meer informatie? Je kunt gratis een informatiepakket aanvragen via [email protected].

Oost-Bohemen kun je op verschillende manieren bereiken. Met de auto bereik je de steden Pardubice en Hradec Králové in circa 9 uur. Indien je kies voor het vliegtuig, kun je vanuit Amsterdam Schiphol rechtstreeks vliegen op Praag. Ook vanaf Eindhoven, Brussel en Charleroi zijn regelmatig rechtstreekse verbindingen beschikbaar. Vanuit Praag kun je het openbaar vervoer nemen naar verschillende locaties in Oost-Bohemen. Het is ook mogelijk om vanuit Nederland met de trein naar Praag af te reizen met de nachttrein. Boek hiervoor een kaartje bij GreenCityTrip.

Disclaimer: Mijn trip naar de Oost-Bohemen is tot stand gekomen in samenwerking met Visit Czech Republic. Alles wat je in dit artikel leest is mijn persoonlijke mening/ervaring.