Duitsland

Mijn tips voor Garmisch-Partenkirchen

Daar sta ik dan op het hoogste punt van Duitsland. De Zugspitze is voor veel mensen de reden om naar het zuiden van Beieren af te reizen. Maar deze berg is zeker niet het enige hoogtepunt van de regio. Er zijn meerdere hoge bergen met besneeuwde toppen, sprookjesachtige kloven waar je doorheen kan wandelen en schilderachtige bergmeertjes. En dan zijn er talloze outdoor activiteiten die je kunt ondernemen, zowel in de zomer als in de winter. Een goede uitvalsbasis om de regio rondom de hoogste berg van Duitsland te bewonderen is Garmisch-Partenkirchen. In dit artikel vertel ik meer over deze populaire bestemming en wat je er kunt zien en doen.

Informatie over Garmisch-Partenkirchen

Hoewel Garmisch-Partenkirchen een lange geschiedenis kent, bestaat het eigenlijk pas sinds 1935. Om de Olympische Winterspelen van 1936 te kunnen organiseren, heeft Adolf Hitler beide dorpen samengevoegd tot één dorp. Dankzij de Olympische Winterspelen werd Garmisch-Partenkirchen wereldberoemd als een wintersportbestemming. Dat label heeft Garmisch-Partenkirchen nog steeds, maar wintersport is een stuk minder belangrijk geworden. Zowel in de winter- als zomermaanden is Garmisch-Partenkirchen een populaire toeristische bestemming in de Beierse Alpen. Veel mensen komen hierheen om te genieten van het prachtige berglandschap. Dat de hoogste berg van Duitsland in de buurt ligt, maakt de regio extra aantrekkelijk om te bezoeken. Daarnaast heeft Garmisch-Partenkirchen zich ontwikkeld tot een belangrijk kuuroord. Er zijn meerdere klinieken, wellnesscentra, onderzoeksinstituten te vinden en er is een groot ziekenhuis. De lucht is fris en er zijn veel zonuren. Een extra goede reden om in de buitenlucht te zijn en deze regio te ontdekken.

Garmisch-Partenkirchen is een toeristische bestemming
Veel toeristen komen hierheen voor het bergachtige landschap.

Doen in Garmisch-Partenkirchen en omgeving

Garmisch-Partenkirchen is een ideale bestemming om de Beierse Alpen te ontdekken. Afhankelijk van het seizoen dat je gaat, zijn er genoeg activiteiten die je hier kunt ondernemen. Zelf heb ik Garmisch-Partenkirchen nu tweemaal bezocht. De eerste maal verbleef ik in de buurt van Schloss Neuschwanstein en bracht ik slechts 1 dag door in de omgeving van Garmisch-Partenkirchen. Destijds was het bijna winter en hadden we te maken met de corona maatregelen. Eigenlijk zou ik een ruime week in het Berchtesgadener Land zijn, maar deze regio ging destijds in lockdown tijdens ons bezoek. Daarom moesten we plotseling op zoek naar een alternatief. In de zomermaanden keerde ik nogmaals terug en had ik iets meer tijd om de omgeving te ontdekken. Aan de hand van mijn beide bezoeken aan Garmisch-Partenkirchen deel ik mijn tips wat je kunt doen in Garmisch-Partenkirchen.

Naar het dak van Duitsland, de Zugspitze

Als je in Garmisch-Partenkirchen bent, mag je de Zugspitze natuurlijk niet overslaan. De Zugspitze is letterlijk het hoogtepunt. Met 2962 meter is dit namelijk de hoogste berg van Duitsland. Vanaf de top van de berg heb je een fantastisch uitzicht op het Alpenlandschap. Geen zorgen, want je kunt eenvoudig naar de top van deze berg. Vanuit Garmisch-Partenkirchen kun je met de Zahnradbahn (tandradbaan) naar het Zugspitzplatt op 2600 meter hoogte. Neem vervolgens de Gletscherbahn naar de top van de Zugspitze. Een andere optie is om al uit te stappen bij de Eibsee en hier de Seilbahn te nemen naar de top van de berg. Deze kabelbaan werd in 2017 geopend en heeft drie wereldrecords in handen: de hoogste liftpaal, het grootste hoogteverschil en de langste vrije overspanning ter wereld. Alleen de rit met deze kabelbaan is geweldig met geweldige uitzichten. Kijk voor tickets en prijzen op de website van Zugspitze.

Met de kabelbaan naar het hoogste punt van Duitsland

Eenmaal boven kun je in alle rust genieten van het berglandschap. Maar dan ben je nog niet op het hoogste punt, want hiervoor moet je naar het Gipfelkreuz. Om hier te komen moet je nog een beetje klimmen en klauteren, maar dan sta je wel echt op het dak van Duitsland. Heb je hoogtevrees of geen goede schoenen? Sla de klim naar het Gipfelkreuz dan vooral over. Het uitzicht bij het platform is niet veel anders. En ach, je staat slechts enkele meters lager.

Op de top van de Zugspitze zijn er verschillende horecagelegenheden, zoals het Panorama-Gipfelrestaurant. Wil je meer te weten komen over de Zugspitze? Breng dan een bezoek aan de tentoonstelling ‘Faszination Zugspitze’ bezoeken. Aan de hand van foto’s en films kun je meer te weten komen over de bouw van de Zugspitzebahn en de eerste beklimming van Jozef Naus in 1920. Ook is er een glazen vloer waar je de diepte in kunt kijken.

Het uitzicht vanaf het Bergstation op de Zugspitze
Op het hoogste punt van Duitsland
Zicht vanaf de Zugspitze

Op de Zugspitze is het eenvoudig om van Duitsland naar Oostenrijk en weer terug te lopen. Een deel van de Zugspitze ligt in Beieren, het andere deel in Tirol. De top is ook vanuit Oostenrijk te bereiken.

Twee van de laatste gletsjers van Duitsland bevinden zich op de Zugspitze. De Schneeferner en de Hölentalferner. De gletsjers hebben de bijnaam ‘het eeuwige ijs’, maar dit is door de opwarming van de aarde inmiddels niet meer het geval. In 2022 verloor het noordelijke deel van de Schneeferner al de status van gletsjer en wordt het al ‘dood ijs’ genoemd. Het zuidelijke deel van de gletsjer zal over een paar jaar volledig gesmolten zijn. Wil je de gletsjer nog zien, dan moet je dus snel zijn.

Van de gletsjer op de Zugspitze is maar weinig over

Wandel een rondje om de Eibsee

Aan de voet van de Zugspitze ligt één van de mooiste meren van Duitsland: de Eibsee. Op zonnige dagen kleurt het water extreem blauw en is het voor veel mensen de ideale plek om enige verkoeling op te zoeken. De Eibsee is een populaire zomerse bestemming voor wandelaars, fietsers, mensen die van allerlei wateractiviteiten houden of gewoon willen relaxen. Een mooie manier om de Eibsee te ontdekken is door de Eibsee Rundweg te wandelen. Deze wandelroute loopt volledig langs het meer en is ongeveer 7,5 kilometer lang. Het is een eenvoudige wandeling over een goed onderhouden pad. Onderweg wandel je langs prachtige doorkijkjes en waan je je in een land als Canada. Het eerste gedeelte van deze wandeling kan relatief druk zijn, omdat je hier een hotel, enkele restaurants en kleine strandjes hebt. Halverwege de wandeling zul je merken dat het een stuk rustiger wordt. Ga je tijdens de zomermaanden de Eibsee Rundweg wandelen? Neem dan eten, drinken en je zwemkleding mee. Zo kun je tijdens het wandelen even wat afkoeling zoeken. In de winterperiode kan een groot deel van de Eibsee bevroren zijn, maar zal de wandeling nog steeds erg mooi zijn.

Rondom de Eibsee waan je je in Canada

Uitzicht vanaf de AlspiX op de Alpspitze

De Alpspitze heeft een kenmerkende piramidevormige top en een hoogte van 2628 meter. Dat is slechts 334 meter kleiner dan de hoogste berg van Duitsland. Toch is deze berg uitermate gemakkelijk te bereiken dankzij de Alpspitzbahn. De gondels brengen je naar het bergstation op de Osterfelderkopf op een hoogte van 2033 meter. Eenmaal boven kun je genieten van het uitzicht vanaf de spectaculaire AlpspiX. Dit uitzichtplatform bestaat uit twee gekruiste stalen balken die zo’n 13 meter uitsteken over de rand van de rotsen. Wanneer je op dit platform staat en naar beneden kijkt, heb je zicht op de Höllental-vallei die meer dan 1000 meter lager gelegen is. Bij goed weer heb je daarnaast zicht op de Zugspitze en het Loisachtal. Naast de AlpspiX is er een restaurant te vinden op het bergstation en starten er meerdere wandelingen. Voor kinderen is er een avonturenpad op de Osterfelderkopf.

Zou jij hier durven te staan?

Höllentalklamm, de mooiste kloof van Beieren

De Höllentalklamm wordt door veel mensen omschreven als de mooiste kloof van Beieren. Het is daarom niet gek dat het hier in het hoogseizoen behoorlijk druk kan zijn. Vanwege die drukte had ik tijdens mijn bezoek aan Garmisch-Partenkirchen in 2020 al een wandeling willen maken in de Höllentalklamm, maar tijdens de wintermaanden is de kloof gesloten vanwege de hoge waterstanden. Daarom is het alleen mogelijk om de kloof van midden mei tot midden oktober te bezoeken. Tijdens mijn tweede bezoek in de maand juli was het dus wel mogelijk om de kloof te bezoeken. Vanuit het dorpje Hallenbach moet je over een onverhard pad naar de Höllentalklamm lopen. Het is ongeveer 1,5 uur wandelen alvorens je de ingang bereikt. Voordat je entree betaalt en de kloof ingaat, is het de moeite waard om in de Höllentalhütte nog een kleine stop te maken voor ‘Kaffee und Kuchen’.

De Höllentalklamm is ongeveer 1 kilometer lang en is miljoenen jaren geleden ontstaan door het regen- en smeltwater van de hoger gelegen Höllentalgletscher. Het water heeft een smalle kloof gecreëerd die je via houten vlonders, bruggen en tunnels kunt ontdekken. Ik snap wel waarom veel mensen deze kloof als de mooiste omschrijven, het is echt prachtig hier. Veel mensen kiezen ervoor om tot het einde van de kloof te wandelen en daarna terug te wandelen. Als je verder wandelt, kom je in het prachtige Höllental. Het was de bedoeling dat we nog even door zouden wandelen, maar vanwege een flinke onweersbui werden we overvallen door flink wat regen. In de smalle kloof ontstonden kleine watervallen waardoor we al snel helemaal doorweekt waren. Wij hebben daardoor niet de gehele kloof bezocht. Overigens is het aan te raden om ook tijdens de droge dagen een regenjas mee te nemen. Langs de rotswanden sijpelt en stroomt altijd water naar beneden.

De Höllentalklamm was spectaculair, maar het slechte weer gooide roet in het eten

Wandel door de Partnachklamm

De tweede bekende kloof in Garmisch-Partenkirchen is de Partnachklamm. Deze kloof is ontstaan door de rivier Partnach. Het water is afkomstig van de gletsjers op de Zugspitze en heeft door de eeuwen heen een kloof van 700 meter gecreëerd. Nog altijd kolkt het water van de Partnach door de spectaculaire kloof. Vroeger werd het water gebruikt om boomstammen van hoger gelegen gebieden naar beneden te transporteren. Destijds was de kloof ontoegankelijk, maar tegenwoordig is er een spectaculair wandelpad aangelegd. De kloof is 700 meter lang en je kunt dus al binnen 10 minuten aan het einde van de kloof zijn. Maar veel mensen doen er langer over omdat dit natuurwonder prachtig is om te zien. Aan het einde van de kloof kun je omdraaien of je wandeling verlangen. Tijdens de corona-periode was het niet toegestaan om via dezelfde weg terug te lopen, dus moest ik via de Graseck terug. Iets uitdagender omdat je een De Partnachklamm is een populaire toeristische bestemming en het kan behoorlijk druk zijn in het hoogseizoen. In tegenstelling tot de Höllentalklamm is de Partnachklamm het gehele jaar geopend. Buiten het hoogseizoen is het een stuk rustiger. Vooral in de winter schijnt het prachtig te zijn wanneer de watervallen bevroren zijn en gigantische ijspegels aan de rotswanden hangen. Een reden voor mij om de kloof nog eens voor de derde maal te bezoeken.

De populaire Partnachklamm

Het Olympia-Skistadion

Voordat je de Partnachklamm bereikt, zul je langs het Olympia-Skistadion wandelen. Tijdens de Olympische Winterspelen in 1936 werden in dit stadion records gevestigd. De Olympiaschans is het symbool geworden van Garmisch-Partenkirchen. Nog altijd worden hier wedstrijden gehouden, waaronder op nieuwjaarsdag. Bezoekers kunnen een rondleiding krijgen door het stadion en meer te weten komen over de Olympische Winterspelen in 1936. Maar het is ook mogelijk om deel te nemen aan verschillende activiteiten zoals schaatsen en ijshockey. Met een zipline is het mogelijk om over de skischans te vliegen en in de zomermaanden kun je bij de schans rodelen. Bij de Riessersee ligt de historische bobsleebaan die ook werd gebruikt tijdens de Olympische Winterspelen in 1936. Deze bobsleebaan was ooit één van de gevaarlijkste bobsleebanen ter wereld. Sporters raasden met snelheden van 120 kilometer per uur naar beneden. Tot 1966 werden er nog wedstrijden gehouden, tegenwoordig kun je er wandelen en een bezoek brengen aan het Bobmuseum.

Het Olympia-Skistadion, waar in 1936 records werden gevestigd

Bekijk het oude centrum van Garmisch en Partenkirchen

De geschiedenis van beide dorpen gaat al ver terug. Partenkirchen ontstond in het jaar 15 na Christus als de Romeinse stad Partanum, dat aan de handelsroute naar Venetië lag. Garmisch werd 800 jaar later voor het eerst vernoemd. Hoewel beide dorpen eeuwenlang twee afzonderlijke dorpen waren, werden ze in 1935 samengevoegd. Toch hebben beide dorpen hun eigen geschiedenis en karakter. De meeste bezoekers zullen in Garmisch verblijven, omdat dit deel iets moderner is. Het compacte centrum bestaat uit winkeltjes, restaurants en cafés. Belangrijke bezienswaardigheden zijn de parochiekerk en de Sebastianskirche. In de Frühlingstrasse staan huizen uit de 18e eeuw. De balkons zijn versierd met kleurrijke bloemen en de gevels zijn versierd met Lüftl-schilderingen.

Het centrum van Garmisch

Partenkirchen ademt meer een historische sfeer. De geplaveide straten worden omringd door kleurrijke huizen versierd met fresco’s, die je vooral ziet in de Ludwigstrasse. Ook deze huizen zijn versierd met Lüftl-schilderingen. Dit is een oude kunstvorm uit Beieren die het beroep van de huiseigenaren toont of beschermheilige van het volk.

De Ludwigstrasse in Partnach

Praktische tips

  • Benieuwd wat je nog meer kan doen in Garmisch-Partenkirchen? Bezoek de website van GaPa Tourismus.
  • Met de ClassicCard of ZugspitzCard kun je profiteren van gratis of gereduceerde aanbiedingen bij bezienswaardigheden. Kijk op de website van ZugspitzcardM.
  • Verblijf je in Garmisch-Partenkirchen, dan kun je gratis gebruikmaken van lokale bussen (let op: niet alle lijnen zijn gratis).
  • De belangrijkste bezienswaardigheden rondom Garmisch-Partenkirchen kunnen behoorlijk druk zijn. Mijn advies is om de populaire hotspots vroeg in de ochtend te bezoeken.
  • Hou er rekening mee dat de Zugspitze, Eibsee en Höllentalklamm erg druk kunnen zijn. Er is zelfs sprake van overtoerisme.
  • Ontloop die toeristische drukte door juist in de lente- of herfstperiode naar Garmisch-Partenkirchen te gaan en vakantieperiodes te vermijden.

Tips voor restaurants en cafés

Ik geniet altijd van de Duitse keuken. Iedere regio heeft zijn eigen specialiteiten en dat is in Garmisch-Partenkirchen niet anders. Haxe is hier zeer populair. Schweinehaxe is de achterpoot van een varken en wordt traditioneel geserveerd met Knödel en rode kool. Daar hoort normaal gesproken een donker biertje bij. Als je wil genieten van de Beierse keuken raden de inwoners Restaurant Zum Wildschütz aan. Zelf heb ik gegeten bij Gasthaus zur Schranne en Wolpertinger waar er ook typische Beierse gerechten op de kaart staan. Iets minder Duits, maar wel lekker, is Bungalow 7. Dit restaurant staat vooral bekend vanwege de bijzondere burgers, spareribs en Flammkuchen. Voor ‘Kaffee und Kuchen’ kan ik Franz Krönner Konditorei aanraden.

Proef de Beierse keuken

Beieren heeft een rijke biercultuur. Nergens ter wereld vind je zo’n hoge concentratie aan bierbrouwerijen. Er wordt vooral bier gebrouwen volgens het Rheinheitsgebot. Craft beer zie je dus niet heel veel terug. Aangezien ik graag nieuw bier ontdek, ging ik naar Bieraterie – Die Bar. Dit is de enige bar in Garmisch-Partenkirchen waar je craft beer kunt drinken. Naast regionale craft beer, schenken ze ook internationale bieren. Een must-visit voor iedere bierliefhebber.

Liefhebber van craft beer? Ga naar Bieraterie - Die Bar

Overnachten in Garmisch-Partenkirchen

Ik heb overnacht in het Hotel Vier Jahreszeiten. Het hotel ligt direct bij het station van Garmisch-Partenkirchen en de bushalte, dus de ligging is uitstekend. Te voet ben je al snel in het centrum van zowel Garmisch als Partenkirchen. Er zijn gratis parkeerplaatsen aanwezig achter het hotel, maar de parkeerplaats achter het hotel is relatief klein. Als deze vol is, kun je betaald parkeren direct naast het hotel. Het is alleen aan te raden om toch voor een gratis plek te gaan achter het hotel. De kamers van het hotel zijn netjes en hebben een balkon met zicht op de bergen. ‘s Ochtends is er een uitgebreid ontbijt. In de avond kun je dineren in het restaurant dat vooral gerechten uit de Duitse keuken serveert. Het personeel is vriendelijk en helpt je graag met tips voor een optimaal verblijf in Garmisch-Partenkirchen. Klik hier voor andere hotels in Garmisch-Partenkirchen.

Hotel Vier Jahreszeiten, vlakbij het station

Hoeveel dagen heb je nodig in Garmisch-Partenkirchen?

Hoe lang je in Garmisch-Partenkirchen zou moeten verblijven is afhankelijk van je wensen. Zelf ben ik twee volle dagen in Garmisch-Partenkirchen geweest. Dat is voldoende tijd om naar de top van de Zugspitze en Alpspitze te gaan, een wandeling te maken rondom de Eibsee en door de Partnachklamm en Höllentalklamm. Als je de Wantz nog op wil en meer wandelingen wil maken in de regio, heb je absoluut meer tijd nodig. Ik zou aanraden om zeker tussen de 2 en 4 dagen te besteden in Garmisch-Partenkirchen. Een reis naar Garmisch-Partenkirchen is ieder seizoen de moeite waard. Vooral in de wintermaanden verandert het landschap en de activiteiten die je kunt ondernemen aanzienlijk. Wellicht is het zelfs leuk om de zomer- en wintermaanden met elkaar te vergelijken?

Als je wil wandelen in het bergachtige omgeving, heb je iets meer tijd nodig

Waar ligt Garmisch-Partenkirchen en hoe kom je er?

Garmisch-Partenkirchen is een kleine stad in de deelstaat Beieren, in het zuiden van Duitsland en dicht tegen de grens van Oostenrijk. Dit stadje is gelegen in het dal van de rivier de Loisach en is een populaire vakantiebestemming van de Beierse Alpen. Aan drie zijden wordt Garmisch-Partenkirchen omringd door hooggebergte: het Wettersteingebrgte, het Estergebergte en het Ammergebergte. Garmisch-Partenkirchen ligt aan de voet van de Zugspitze, de hoogste berg van Duitsland. Vanuit Utrecht is het ongeveer 8,5 uur rijden met de auto. Met de trein doe je er ongeveer 9 tot 11 uur over om hier te komen. Een andere optie is om naar München te vliegen en vervolgens de trein of bus te pakken. Voor deze rit moet je ongeveer 1,5 uur rekenen.

Op de top van de bergen kun je alpenkauwen zien

Plan je reis naar Duitsland

Danny van der Meijden
Danny van der Meijden

Ik ben niet op zoek naar de toeristische hotspots die iedereen kent. Liever ga ik op zoek naar de hidden gems. Ik neem graag de tijd om een stad of regio goed te ontdekken en duik graag even de natuur in. Ooit begonnen met het bouwen van een website waar ik schreef over mijn reizen. Zo is Reizen & Reistips ontstaan. In 2024 de ultieme beloning voor mijn werk gekregen met de Golden Pen Award!

Het onderhouden van Reizen & Reistips kost tijd en geld. Vinden jullie mijn verhalen leuk en willen blijven genieten van mijn reisavonturen? Dan kunnen jullie mij steunen door op deze site tours of accommodaties te boeken. Ook kunnen jullie mij een kleine gift sturen via Buy me a Coffee (of een biertje). Alvast bedankt!

Meer informatie

Reizen & Reistips maakt gebruik van affiliate en/of gesponsorde links. Door gebruik te maken van deze links, kunnen jullie Reizen & Reistips supporten zonder extra kosten.