Wat te zien en doen in Gaziantep

Veel mensen kennen vooral de toeristische steden in Turkije zoals Bodrum, Alanya, Istanbul. Maar Turkije kent nog een boel bijzondere steden die een stuk minder bekend zijn. Wat dacht je bijvoorbeeld van een stedentrip naar Gaziantep? Dit is de zesde grootste stad van Turkije (al wordt her en der vermeld dat het de vijfde grootste stad is). Een stad dat al 8000 jaar bewoond is en dus een rijke geschiedenis heeft. Het is één van de oudste steden van Hittitische oorsprong en het was een strategische verdedigingsplaats. De restanten van het kasteel herinneren nog aan deze tijden. Oorspronkelijk heette de stad Antep, maar na de onafhankelijkheidsoorlog van Turkije werd Gazi eraan toegevoegd in 1920. Gazi betekent namelijk ‘strijder’. In combinatie met Antep betekent de naam ‘onverwoestbare bron’.

In 2015 riep de UNESCO de stad uit als stad van gastronomie. De werelderfgoedorganisatie erkent niet alleen historische sites, culturele gebruiken en natuurwonderen, maar ook eet- en drinkgewoonten van culturen aan. Er zijn zo’n 30 verschillende gerechten uit de regio geregistreerd en het eten is zo lekker dat de mensen het willen beschermen. Wanneer de UNESCO een stad uitroept als ‘Creative City of Gastronomy’ wil dat wel iets zeggen. Wij spraken Turkse toeristen die puur naar Gaziantep kwamen voor het eten. Het is dan ook niet gek dat je op veel verschillende plekken kunt genieten van de Turkse keuken. Gaziantep is één van de grootste producenten van pistachenoten in Turkije. Overal in de stad zie je pistachenoten en de noten worden in veel gerechten worden verwerkt. Daarnaast wordt hier ook de paprikapuree gemaakt die salca wordt genoemd.

Tijdens ons bezoek aan Gazientep probeerden we zoveel mogelijk restaurants en cafés uit om te kunnen genieten van deze culinaire gerechten. Maar wees gewaarschuwd, je broek zal iets strakker gaan zitten na een bezoek aan Gaziantep. Afiyet olsun!

Beyran

Voor een goed ontbijt kun je terecht bij Metanet Lokantasi. Hier kom je niet voor een ontbijt met brood, eieren of een bakje yoghurt, maar voor beyran. Dit is een hartige ontbijtsoep die ontzettend populair is bij de lokale bevolking. Beyran is een soep met lamsvlees, lamsvet, rijst en een kruidige bouillon. Soep als ontbijt? Het klinkt misschien vreemd, maar in Gaziantep is het gebruikelijk om hiermee te ontbijten. De ingrediënten worden met de hand in een koperen kom gedaan en op het vuur gezet. De bouillon wordt toegevoegd en binnen enkele seconden kookt de soep al. Het vlees is dus gegarandeerd goed doorgekookt! Omdat ik persoonlijk geen groot liefhebber ben van lam, bestelde ik de pittige variant waarbij er nog eens flink wat chilipepers werd toegevoegd aan de soep. Overigens maakt de toevoeging van de pepers de soep absoluut niet te pittig. Van een overheersende lamssmaak was absoluut geen sprake. Bij de soep krijg je een vers Turks brood, partjes citroen, een extra kommetje met chilipepers en een fles water. Het is een bijzondere manier om te dag te starten. Probeer het zeker eens uit.

Katmer

Tegenover Metanet Lokantasi kun je direct aanschuiven bij Metanet Katmer. Hier kun je genieten van een zoet gerecht genaamd katmer. Dit wordt gemaakt met filodeeg, pistachenoten en kaymak. Alleen al de bereiding van het gerecht is een lust voor het oog. Allereerst wordt het filodeeg tot een dun laagje uitgerekt. Dit wordt vervolgens op een aanrechtblad gelegd. Er wordt kaymak op verdeeld (dit kun je vergelijken met zure room of Mascarpone), een flinke lading gemalen pistachenoten en tot slot suiker. Het deeg wordt daarna dichtgeklapt als een soort pakketje en gaat de oven in. Wanneer de katmer goudbruin kleurt, wordt het uit de oven gehaald. Vervolgens wordt het nogmaals eens besprenkeld met een lading gemalen pistachenoten en wordt het in kleine stukjes gesneden. En ja, dat smaakt echt heerlijk!

Künefe

Een ander zoet gerecht dat je zeker eens moet proeven is künefe. Deze Turkse lekkernij wordt gemaakt van deegsliertjes dat wordt gevuld met kaas en kaymak. Het wordt op een ronde plaat verwarmd en wanneer het gebakken is wordt het overgoten met suikersiroop en een berg aan gemalen pistachenoten. Een goede künefe is krokant van buiten en je moet draadjes kunnen trekken van de kaasvulling. Het is een echte caloriebom, maar ongelooflijk lekker. Bij Gaziantep Cumba Künefe Kadayif kun je verschillende varianten bestellen. Zo zijn er varianten met hele pistachenoten, een complete laag aan gemalen pistachenoten of met een ijsvulling. Kun je niet kiezen? Bestel dan een variatie aan verschillende künefe.

Baklava

Katmer en Künefe zijn wellicht gerechten waar je nog nooit eerder van hebt gehoord. Grote kans dat je wel weet wat baklava is. Ook deze zoete lekkernij bestaat uit laagjes filodeeg met daartussen een vulling van nootjes. Nadat het deeg gebakken is wordt het overgoten met suikersiroop. Voordat ik naar Gaziantep kwam, kende ik baklava vooral als een ongelooflijk zoet en plakkerig toetje waarbij het glazuur bijna van je tanden valt. Hoewel de baklava ook in Gaziantep ook wordt besprenkeld met suikersiroop, zijn ze hier een stuk minder zoet. En daarbij worden ze rijkelijk gevuld met pistachenoten. Je kunt ze op verschillende plekken in de stad proeven, waaronder bij Güllüoglu.

Pistachekoffie

Een geliefd ingrediënt in de keuken van Gaziantep is dus pistache. Maar wist je dat je ook een pistachekoffie kunt drinken? Ga hiervoor naar Tahmis Kahvesi. Dit café werd reeds in 1635 gebouwd en is een prachtige plek om even te zitten. Probeer zeker eens de pistachekoffie. Dit wordt geserveerd in een traditioneel kopje dat wordt omringd door een koperen omhulsel en dekseltje. De pistachekoffie smaakt totaal niet naar de sterke Turkse koffie. Het heeft eerder iets weg van chocolademelk. Je kunt het hele kopje opdrinken, onderin zit namelijk geen laagje zand. En natuurlijk bestel je bij je koffie ook nog een baklava (of twee).

Nohut Dürüm

Één van de gerechten die ik helaas heb gemist is Nohut Dürüm. Deze dürum wordt niet gevuld met vlees, maar met kikkererwten, friet, ui, peterselie tomaat en wordt besprenkeld met citroensap. Of deze dürüm lekker is kan ik helaas niet vertellen, maar het lijkt mij zeker het proeven waard. Deze dürüm is typisch voor Gaziantep.

Leuke plekjes voor een verfrissend drankje

In Gaziantep vind je talloze leuke, verborgen plekjes waar je even kunt chillen en een verfrissend drankje kunt drinken. De Tütün Hani is één van die plekjes. In het midden van de bazaar vind je deze sfeervolle binnenplaats waar je je kunt mengen tussen de locals. De Turken drinken hier graag een Turkse thee en roken waterpijp. De binnenplaats wordt omringd met kleine ambachtswinkeltjes en in het midden is een plek ingericht waar je op de grond kunt zitten. Je kunt hier een soort munt limonade bestellen die zeker op warme dagen erg verfrissend is. Ik zag ook mensen iets drinken wat op een milkshake leek

Met een beetje geluk kom je ook een man tegen met een enorme koperen kruik op zijn rug. Hij schenkt een zwartkleurig drankje uit, genaamd serbetci. Dit drankje smaakt naar zoethout en is daarom niet geliefd bij veel westerse mensen. Hoewel ik het zelf niet het allerlekkerste drankje vond, had ik dit drankje zeker niet willen missen.

Vlakbij het kasteel van Gaziantep vind je een andere leuke binnenplaats, de Millet Hani. Hier zagen we vooral de locals een uitgebreid Turks ontbijt nuttigen. Aangezien wij al een beyran hadden gegeten, kwamen wij hier alleen voor een verfrissend drankje.

Een andere leuke plek is Bağdat Cafe. Ook hier hebben ze een verfrissende limonade van citroen met munt en zit je op een prachtig aangelegde binnenplaats. Enkele deuren verder is het Sakli Konak Café waar ik zaatar thee probeerde, een thee van oregano. Deze thee heeft een licht geel/groene kleur, maar zodra je er enkele druppels citroen in doet verandert de thee in een compleet doorzichtige kleur. Loop hier ook even de trap op. Je kunt hier namelijk een kijkje nemen in een oud herenhuis wat momenteel wordt opgeknapt.

Avondeten

Wanneer je nog niet volgegeten bent, moet je natuurlijk ook nog nadenken over het avondeten. Er zijn twee plekken die ik ten zeerste kan aanraden.

Imam Cagdas Kebap ve Baklava Salonu is erg populair onder de locals en het is een komen en gaan van mensen. Als je binnen bent lijkt het wel alsof je in een soort McDonalds bent binnengestapt, maar dan met totaal ander eten. Je kunt hier verschillende kebaps bestellen. Iedere regio in Turkije lijkt zijn eigen kebap variant te hebben, dus er zijn behoorlijk wat variaties waar je uit kunt kiezen. Wij probeerden hier de Ali Nazik (kebap in yoghurt en aubergine) en Simit Kebabi (een kebap met pistache) met als afsluiter een baklava en Turkse thee.

Enkele deuren verder vind je Yesemek. Hier kun je allerlei verschillende kleine gerechten bestellen en de Turkse keuken verder proeven. In totaal zijn we hier twee maal geweest en hebben we onder meer verschillende soepen geprobeerd. Zorg er alleen voor dat je niet te laat komt, want aan het einde van de avond zijn veel gerechten reeds uitverkocht.

Alcohol

Er wordt in Zuidoost-Anatolië weinig alcohol geschonken. Sta er dus niet van te kijken als je geen biertje of wijntje kunt bestellen bij je eten. Mocht je toch een drankje willen doen kun je in de Migros supermarkt iets kopen. Zorg er alleen wel voor dat je het niet op een openbare plek drinkt, want dat mag niet. Aan de Atatürk Boulevard zijn verschillende cafés waar alcoholische versnaperingen worden geschonken.

Niet alles draait om eten en drinken in Gaziantep. Er is voldoende te zien en te ontdekken. Zo kun je gedurende de dag ook even uitbuiken en aan voldoende beweging komen. De meeste bezienswaardigheden in Gaziantep zijn te voet bereikbaar en tegen een klein tarief kun je eventueel de taxi nemen.

Gaziantep Kalesi

Op de heuvel in het centrum van Gaziantep is het kasteel gebouwd. Het kasteel werd gebouwd door het Hettitische Rijk, maar de exacte datum is onbekend. Tijdens de Romeinse periode werd het kasteel gebruikt als observatiepunt en verder uitgebreid. Door de jaren heen is het kasteel verschillende malen gerestaureerd. Tegenwoordig is er een museum gevestigd in het kasteel en kunnen bezoekers meer te weten komen over de Turkse Onafhankelijkheidsoorlog en de verdediging van de de stad. Na de Eerste Wereldoorlog werd een groot deel van het huidig Turkije bezet. Mustafa Kemal Atatürk was op dat moment druk bezig met het organiseren van een onafhankelijkheidsoorlog. Het leger bleek zo goed georganiseerd te zijn, dat de Turken geheel Anatolië weer onder controle kregen. De oorlog duurde van 1920 tot 1922 met Turkije als winnaar, want de geallieerde troepen trokken zich volledig terug. Het museum richt zich op de mensen die hebben gevochten tijdens deze oorlog.

Mocht je geen interesse hebben in de geschiedenis van de Turkse Onafhankelijkheidsoorlog, dan kun je het kasteel alsnog bezoeken om te genieten van het panoramische uitzicht. Al moet ik er wel bij vermelden dat een aantal delen van het kasteel afgesloten waren, waardoor we niet overal een panoramisch uitzicht hadden.

Zeugma Mozaik Müzesi

Een bezoek aan het Zeugma Museum mag je absoluut niet overslaan. Voor mij behoorde dit absoluut tot één van de hoogtepunten van mijn bezoek aan Gaziantep. Het museum toont een uitgebreide collectie aan mozaïeken uit Zeugma en is het grootste museum met mozaïek kunstwerken.

Zeugma is een plaats niet ver van Gaziantep aan de Eufraat. Ooit was het een belangrijke stad van het Romeinse Rijk omdat het een een strategische ligging had aan de Zijderoute. De stad raakte echter in verval. De luxe villa’s werden later gebruikt voor vee en de grootsheid van de stad raakte in de vergetelheid. Nadat er plannen waren om Zeugma onder water te zetten door de bouw van de Birecikdam kwam er veel aandacht in de media. Er kwam een campagne op gang om de antieke mozaïeken te redden. In vijf maanden tijd werden zoveel mogelijk kunstwerken verwijderd om ze in een museum onder te brengen. Een heel groot deel van Zeugma ligt nu onder water, gelukkig zijn er nog talloze kunstwerken gered.

Het Zeugma Mozaik Müzesi werd in 2011 geopend en toont de mozaïeken die werden gered uit de antieke stad. Het ‘zigeunermeisje’ behoort tot het belangrijkste item van het museum, maar alle andere mozaïeken zijn ook prachtig om te bewonderen. Je kunt duidelijk zien wat voor unieke en waardevolle stad Zeugma was honderden jaren geleden.

Archeology Museum

Oorspronkelijk werden de mozaïeken van Zeugma ondergebracht in het Archeology Museum, maar na de bouw van het nieuwe museum werden deze verhuisd naar het Zeugma Mozaik Müzesi. Het Archeology Museum toont een ruime collectie aan belangrijke vondsten uit de regio van de Paleolithische periode tot aan de 20e eeuw. Zelf heb ik het museum niet bezocht, maar mocht je geïnteresseerd zijn in de geschiedenis van de regio, dan is een bezoekje aan het museum aan te raden.

Pisirici Mescidi Ve Kasteli

Vergeet zeker niet om een bezoek te brengen aan Pisirici Mescidi Ve Kasteli. Deze bezienswaardigheid ligt een beetje verstopt, maar is echt de moeite waard. Gezien de naam van deze plek zou je haast denken dat het om een kasteel gaat, maar dat is het niet. Een kasteli is een soort waterdistributiecentrum dat zowel sanitaire als religieuze functies heeft. De oudste kastel van Gaziantep is de Pisirici Mescidi Ve Kasteli uit de 13e eeuw. Het koude, maar schone water stroomt hier binnen en in de nissen zijn toiletten en baden waar mensen zich konden wassen. Het gebouw is zo gemaakt dat er zowel in de winter als in de zomer een aangename temperatuur is. Aan de andere zijde is een kleine gebedsruimte te vinden. Deze plek is goed onderhouden en is uiterst fotogeniek.

Wandelen door de bazaars

Een goede manier om de lokale tradities en gebruiken van de bevolking te leren kennen, is door te struinen over de bazaars en markten. De sfeer voelt totaal anders aan dan de toeristische plaatsen als Istanbul, Alanya of Bodrum. Je merkt dat de stad niet gericht is op de westerse toeristen, maar dat je veel meer spullen kunt kopen waar de lokale bevolking gebruik van maakt. Mensen zijn hier nog bezig met oude ambacht. Zo zie je bijvoorbeeld mannen het koperen servies maken en bewerken. Er worden schoenen in elkaar genaaid en onder bizarre omstandigheden wordt het ijzer gesmeed en messen geslepen. Massa’s kleding zijn opgestapeld en het is een lust voor het oog om alle kruiden en etenswaren te zien. Wandel zeker eens door de Zincirli Bedesten en Almaci Pazari. Maak een praatje met de mensen. Ondanks de taalbarrière zul je merken dat iedereen extreem gastvrij en vriendelijk is.

En verder?

Wij hebben ons vooral gericht op het centrum van de stad, maar je kunt nog veel meer zien en doen in Gaziantep. Naast de eerder genoemde musea kun je ook nog een bezoek brengen aan het Gaziantep Oyun ve Oyuncak Müzesi. In dit museum kun je oud speelgoed bewonderen waar vroeger mee werd gespeeld. Veel van het speelgoed is handgemaakt en zo’n 50 tot 150 jaar oud. Andere musea die je nog kunt bezoeken zijn het Atatürk Ani Müzesi, Emine Gogus Mutfak Müzesi, Savas Müzesi en Hammam Müzesi. Bewonder de verschillende architectonische bouwwerken van Gaziantep zoals de Alaüddevie moskee, Kurtulus moskee en de Tahtani moskee. Als je van planten en bloemen houdt kun je een bezoek brengen aan het Gaziantep Botanik Bahcesi. In dit grote park kun je even de drukte van de stad ontvluchten. Leuk voor kinderen is een bezoek aan Gaziantep Zoo.

Ook buiten de stad valt nog genoeg te ontdekken. Wanneer je net als ons een rondreis maakt door Zuidoost-Anatolië zul je veel van deze plekken gaan bezoeken. Heb je slechts enkele dagen in Gaziantep kun je overwegen om nog een dagje de stad te verlaten voor onderstaande bestemmingen.

Zeugma

Als je het Zeugma Mozaik Müzesi hebt gezien, is het natuurlijk interessant om een bezoek aan de antieke stad van Zeugma te brengen. De stad werd in 2000 onder water gezet en veel van deze antieke stad is dus verloren gegaan. Slechts een klein deel is bewaard gebleven. Enkele antieke Romeinse huizen met prachtige mozaïeken zijn bewaard gebleven. Ze worden bewaard over een gigantische overkapping. De antieke stad van Zeugma ligt op zo’n 60 kilometer van Gaziantep en is in een uur te bereiken met de auto.

Halfeti

Een andere populaire dagtrip is naar Halfeti. Ook deze stad werd onder water gezet waardoor een groot deel van de oude stad verloren is gegaan. Kenmerkend is de minaret van een moskee die nog uit het water steekt. Met een boottocht vaar je onder meer langs de verzonken stad en Rumkale, een oud kasteel. Halfeti ligt op zo’n 100 kilometer van Gaziantep en is ongeveer 80 minuten rijden met de auto.

Sakçagözü

Ten westen van Gaziantep ligt Sakçagözü. Rondom deze stad zijn enkele oude antieke steden ontdekt uit de Hittitische periode, waaronder een paleis. Daarnaast kun je een kijkje nemen bij een waterval.

Gaziantep is te bereiken via een rechtstreekse vlucht vanaf Düsseldorf met Turkish Airlines of Corendon. Deze vlucht duurt 4 uur. Wil je vanaf Rotterdam of Schiphol vliegen, moet je overstappen in Istanbul. Reizen met de trein wordt niet aangeraden, omdat de treindienst voor een groot deel is opgeschort.

Op 6 februari 2023 werd het zuidoosten van Turkije getroffen door een zware aardbeving. De beving in de vroege had een kracht van 7,8 op de schaal van Richter. Het epicentrum van de aardbeving lag vlak bij Gaziantep waar miljoenen mensen wonen. Na de eerste schok werden nog verschillende andere bevingen gevoeld, waarvan in de middag één een kracht had van 7.7 op de schaal van Richter. De verwoestingen zijn enorm en er zijn duizenden doden gevallen. Ik vond het erg schokkend om de beelden op het nieuws te zien en wens alle getroffenen heel veel sterkte.